Staatssecretaris Medy van der Laan (Cultuur & Media, D66) heeft tijdens het debat over de toekomst van de omroep gesteld dat het wat haar betreft ‘niet aan de orde’ is om de klassieke radiozender Radio 4 van de FM-band te halen. Een toelichting hierop gaf de staatssecretaris niet. De Raad van Bestuur van de NOS heeft vorige week gesteld dat ze hierover een discussie wil entameren en begin 2006 daarover een beslissing wil nemen. Het CDA stelde bij monde van kamerlid Joop Atsma de kwestie aan de orde en verklaarde zich tegenstander, nadat eveneens de SP dat vorige week had gedaan.

De lang verwachte uitbreiding van het aanbod bij Casema TVD zal volgens de laatste informatie bij Casema op maandag 17 oktober geschieden. Welingelichte Casema-kringen melden dat het gaat om o.a. de sportzender NASN (North American Sports Network), ESPN Classic Sport, MGM Movie Channel, Sailing Channel, BBC 3, BBC 4 en Avro Dier & Natuur (alleen voor AVRO leden). Laatstgenoemd kanaal zal mogelijk nog niet op 17 oktober van start gaan. Ook zal Casema het radio-aanbod via TVD uitbreiden naar 53 kanalen. De meeste kanalen zullen in het zogeheten ‘pluspakket’ worden aangeboden. Helaas is er vooralsnog weinig capaciteit voor verdere uitbreiding; in december zal nog het Indonesische Garuda TV volgen en mogelijk bij de start zal waarschijnlijk ook het evangelische kanaal Family 7 worden toegevoegd. Overigens is het nog onduidelijk of de oude (trouwe) Sagem-klanten ook de nieuwe kanalen kunnen ontvangen, aangezien het voornemen – volgens welingelichte kring – is om alleen de Irdeto2-klanten van de uitbreiding te laten profiteren. Over enige maanden is het de bedoeling dat de Sagem-klanten een aanbod wordt gedaan om hun ontvangers om te ruilen voor Irdeto2-ontvangers. (al deze informatie is uiteraard onder voorbehoud)

In 1995 hebben de initiatiefnemers van Kink FM, waaronder Jan Hoogesteijn een onderzoek vervalst om de naam Kink FM te kunnen gebruiken. Dit heeft Hoogesteijn gemeld op BNR Nieuwsradio. Bij de start in 1995 was Kink FM onderdeel van de Holland Media Groep (nu RTL Nederland), destijds een joint venture van RTL, VNU en Veronica. Gezien scepsis bij wat nu RTL Group is over de zender en de naam Kink die sexuele associaties opriep, lieten de initiatiefnemers onderzoek doen naar de associaties bij de naam ‘kink’. Volgens Hoogesteijn resulteerde dit onderzoek door een ‘gerenomeerd’ bureau inderdaad in sexuele associaties. Hierop hebben de initiatiefnemers ‘geheel volgens Veronica-traditie’ het onderzoek vervalst, aldus Hoogesteijn waarop RTL de naam heeft geaccepteerd. In 1996 werd Kink FM voor 1 gulden afgestoten aan Vereniging Veronica die nog steeds de eigenaar is van de radiozender. Hoogesteijn onthulde afgelopen week in Veronica Magazine ook dat deze in 1996 apparatuur bij het failliete Veronica NieuwsRadio ‘s nachts heeft ‘gejat’ waar het radiostation destijds in EEN pand gevestigd was. De apparatuur viel onder de curator, maar kon Kink FM bij gebrek aan financiele middelen goed gebruiken. Interessant is ook het gegeven dat met het inbrengen van Radio Veronica bij Sky Radio Ltd in 2003, de apparatuur van Kink FM was meeverkocht door Vereniging Veronica…

De lokale publieke neventaakzender van de vier grote Randstadsteden, FunX doet aan kruissubsidiëring. Tijdens een presentatie van Martine Huizinga aan de Algemene Programmaraad Amsterdam gaf de zender aan dat met de landelijke versie van FunX (FunX supported by BNN) die het bedrijf als produktiemaatschappij maakt, het mogelijk maakt dat op de ‘eigen’ stadsedities (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) meer geregionaliseerde programma’s te horen zijn. De Nederlandse Omroep Stichting en BNN betalen FunX voor de produktie van de landelijke editie uit publieke middelen. Daarnaast krijgt FunX (als dochter van de Stichting G4 Radio) van de vier steden alsmede het ministerie van OC&W specifieke gelden om de vier stadsedities te maken. Aangezien in Nederland het stelsel van publieke omroepen telkens regionaal, lokaal en nationaal is georganiseerd met de daarbij behorende financiering, is het normaal gesproken niet de bedoeling dat de publieke nationale omroep lokale of regionale publieke omroepen financiert. Willem Stegeman, algemeen directeur van FunX zegt in reactie een en ander ‘een beetje vergezocht’ te vinden. “er zijn door de landelijke subsidie programma’s mogelijk geworden die in enkele gevallen ook lokaal worden uitgezonden, maar ook andersom,” aldus de FunX-directeur.

“Er is geen aanleiding voor een koerswijziging. Wij zijn blij met hoe het gaat met Yorin FM”. Met deze boodschap presenteerde RTL-distributievertegenwoordiger John A. de Jong de zender voor de Algemene Programmaraad Amsterdam. Ondanks dat het radiostation sinds begin 2003 forse en minder forse formatwijzigingen kende, stelde De Jong dat RTL Nederland met Yorin FM een ‘stabiel’ format neerzet en bovendien volgens de distributievertegenwoordiger een ‘vaste luisteraarsgroep kent’. De Jong ontkent bovendien dat ‘momenteel’ een radiostation van RTL Nederland verkocht zal worden.

COMMENTAAR:
Dat Yorin FM een aanmerkelijke teruggang van de ‘vaste luisteraarsgroep’ meemaakte (2,7 % marktaandeel, laatste meting) oftewel zich in een redelijk vrije luistercijferval bevindt, alsmede dat de omzet- en verliescijfers geen aanleiding geven tot optimisme (op een meevaller na rondom de teruggave van het EENmalige bedrag die ook andere stations verkrijgen), ontgaat De Jong.
De mededeling dat het bedrijf blij is met hoe het gaat bij de miljoenen verlieslatende operatie door uitzendlicentiekosten en salarissen van jocks als Stenders, Westbroek en Jensen, is een beschamende vertoning voor het bedrijf dat 100 % onderdeel is van een beursgenoteerde onderneming (RTL Group SA). In ieder geval zijn dit soort uitingen een diskwalificatie voor kleine aandeelhouders (Bertelsmann AG bezit 90,4 %) waarbij eerlijke informatie van belang is.

De distributievertegenwoordiger krijgt weliswaar de opdracht van zijn meerderen (radiodirecteur Arthur Weijers en algemeen directeur Fons van Westerloo) een zo positief mogelijk beeld te schetsen van zijn radiostation, en dan doen wat RTL Nederland betreft, feiten er blijkbaar niet meer zo toe. Dat het station ‘momenteel’ niet verkocht wordt, wil daarbij niet zeggen dat intern nagedacht wordt welke toekomst dit station tegemoet gaat gaat, en afhankelijk van uitkomsten verkoop dan wellicht een duidelijke optie is!

Opvallend was overigens de houding van de Amsterdamse programmaraad die zich zeer kritisch over met name kleine lokale initiatieven opstelt en dan met name over hun financiele cijfers, maar nalaat bij landelijke spelers als Yorin FM soortgelijke financiele vragen te stellen. Bovendien stelde de APR geen enkele vraag over RTL FM, die getuige het oordeel van de rechter mogelijk op onterechte (format)beoordeling van de minister van EZ haar FM-etherlicentie (A9) heeft verkregen. Vreemd, als je als programmaraad een formatafweging moet maken bij de samenstelling van je basispakket radio!

De Amsterdamse Beheer- en Consultingmaatschappij en Christina Beheer- en Adviesmaatschappij BV hebben Multikabel gekocht. Beide bedrijven zijn onderdeel van Private Equity Fonds Warburg Pincus Private Equity IX. In totaal wordt het bedrijf voor 515 miljoen euro verkocht. Primacom, de huidige eigenaar van Multikabel verwacht dat de overname in november rond zal zijn. Primacom verkoopt Multikabel om haar schuldenlast te beperken, aangezien het Duitse kabelbedrijf in financiele problemen is geraakt. “De mensen die thans voor Multikabel werken, zullen continuiteit tegemoet treden”, zo verklaard een woordvoerder van het bedrijf. Multikabel publiceerde zelf middels een persbericht haar blijdschap met de verkoop aan de investeringsmaatschappij. Onduidelijk is wat de beoordelingen zijn van Warburg Pincus. Als capital venture-maatschappij, is het gebruikelijk om niet langdurig in bedrijven te blijven. De woordvoerder kon niet aangeven of Multikabel weer doorverkocht kan worden aan bijv. Liberty Global (UPC) of Casema. Multikabel bedient circa 317.000 klanten met analoge kabeltelevisie waarvan circa 12.000 ook digitaal kijken.

“Als Radio 4 inderdaad vrijwel alleen via de kabel beluisterd wordt, dan is het interessante optie”. Met deze woorden reageert Dave Kentie, radiodirecteur BNN op de gedachte van de Raad van Bestuur van de NOS om Radio 4 van de FM af te halen en te vervangen door een multiculturele muzikale jongerenzender. BNN heeft thans een samenwerking met FunX waarbij onder de naam FunX supported by BNN via de kabel en satelliet voor buiten de Randstad wordt uitgezonden. Deze samenwerking is voor zes maanden overeengekomen. “We hebben de samenwerking opgezet om deze door te zetten”, aldus Kentie die er op wijst de preciese cijfers van FM-etherbeluistering voor Radio 4 nog niet te kennen en aangeeft dat de discussie hierover nog gevoerd moet worden binnen alle daartoe bedoelde gremia. In de meerjarenbegroting wordt de samenwerking tussen FunX en BNN als ‘pragmatische oplossing voor de korte termijn’ aangeduid, terwijl voor de langere termijn in het concessiebeleidsplan is opgenomen dat de publieke landelijke omroep een (eigen) tweede landelijke FM-radiozender tot stand wil brengen, al dan niet in samenwerking met FunX. Kentie wijst er ook op dat je je als publieke omroep moet afvragen of je ‘sommige dingen wel moet doen’ als deze een kleine doelgroep bedienen. Willem Stegeman, directeur van de grotestedenzender FunX die nu de landelijke versie voor de publieke landelijke omroep produceert zegt: “Ik heb over Radio 4 absoluut geen mening. Ik zie het als politiek onderhandeling-spel. Daarnaast snap ik de rendementsafwegingen van de Raad van Bestuur van de NOS. Aan de ene kant wordt deze onder druk gezet om te innoveren en te ontwikkelen. En aan de andere kant mogen ze hun distributie niet uitbreiden. Dan is het een bedrijfseconomische afweging binnen de taakstelling. Wij hebben in ieder geval niet om deze discussie gevraagd en zijn geen partij, misschien is het een storm in een glas water.” De zendercoördinator van Radio 4 was vooralsnog niet bereikbaar voor commentaar.

De Socialistische Partij (SP) reageerde vandaag direct op de plannen van de Raad van Bestuur van de NOS. “Volstrekte onzin”, aldus mediawoordvoerster Fenna Vergeer. Het Tweedekamerlid stelt in een verklaring dat dit voorstel ‘onbespreekbaar’ moet zijn. Vergeer zegt te hopen dat FunX ook buiten de randstad (in de ether) beschikbaar komt, maar noemt het een ‘belachelijk voorstel’ om Radio 4 daarvoor te slachtofferen en stelt dat klassieke muziek ondersteuning en promotie verdient en geen ‘marginalisering’ van de publieke omroep.

Zie ook Radio 4 niet meer op FM? en
Ruurd Bierman aan de tand gevoeld door Radio 4/Viertakt presentator Hans Hafmans

De minister van Economische Zaken (Laurens Jan Brinkhorst) is opnieuw veroordeeld in het radiofrequentiedossier. Omtrent het kavel A9, dat toegewezen is aan RTL FM, heeft de Rotterdamse Rechtbank besloten besluiten op bezwaren van DistriNed BV (de onderneming van Ruud Hendriks waar deze Radio Nationaal in had ondergebracht) en RadioCorp OY (voorheen Mediasales Finland OY) te vernietigen. Gevolg hiervan is dat de minister opnieuw hierop zal moeten beslissen. De bezwaren van RadioCorp OY gaan o.a. over de percentages die geboden zijn om Nederlandstalige muziek overdag uit te zenden. RTL Nederland bood voor RTL FM 35 %, RadioCorp OY 70 % en Distrined BV 37 %. Bovendien hadden de percentages voor recente muziek moeten worden meegewogen volgens de regeling, en dat is niet gebeurd.

In het oordeel van de rechter dient de minister rekening te houden met zijn argumenten zoals deze heeft opgenomen in het vonnis en stelt dat de minister een “niet deugdelijke motivering” gebruikt voor de toekenning van het kavel aan RTL FM.
Herbert Visser zegt namens RadioCorp OY dat “het enige dat kan volgen is dat de licentie van RTL FM ingetrokken zal worden. Wij hopen er vurig op dat we met deze uitspraak in de ether zullen komen. Mij gaat het om radio en niet per se om een zak met geld.” Het bedrijf dat met 100 % NL in de lucht wil komen bood 8000 euro, terwijl RTL FM 22,936 miljoen euro heeft geboden op het kavel A9. Aangezien eerder deze week bekend werd dat het eenmalig bedrag komt te vervallen (2,396 miljoen euro), zou bij een toewijzing aan RadioCorp OY de licentie voor 8000 euro voor de resterende jaren tot 2011 verkrijgen. RadioCorp OY eist daarbij overigens een licentieverlening van 8 jaar en drie maanden vanaf de ingangsdatum en niet alleen tot 2011. RTL Nederland heeft getracht Radiocorp/Mediasales Finland OY niet-ontvankelijk te laten verklaren, maar dat is mislukt. De eis van DistriNed BV tegen de algemeen gehanteerde verdeelmethode is ongegrond verklaard. Jacques van der Wilt, voormalig directeur van Radio Nationaal zegt desgevraaagd blij te zijn met de uitspraak. “Je kan de spelregels niet wijzigingen tijdens het spel. We hebben altijd geloofd in ons gelijk. Dit is een succesvolle uitspraak.”. Van der Wilt wijst er op dat 100 % NL (RadioCorp OY) in feite een dubbele min zou behoren te krijgen. “Destijds hebben Radio Noordzee Nationaal en Radio Nationaal al aangetoond dat dit met een lager percentage commercieel niet exploitabel is”. Volgens de voormalige radiodirecteur is door een niet exploitabel model neergelegd. Destijds is Van der Wilt door het ministerie benaderd opdat deze een idee kreeg welk percentage exploitabel zou zijn. Toen is 35 % aan Nederlands produkt als realistisch ingeschat. Van der Wilt zegt in de zaak af te wachten wat de overheid zal doen en pas nadat de minister nieuwe stappen zet, na te denken ‘wat wijsheid’ is: genoegen nemen met een schadevergoeding of met een uitzendlicentie.

(UPDATE)

De Raad van Bestuur van de Nederlandse Omroep Stichting (NOS) blijft wijzen op de drastische tekorten die ze de komende jaren tegemoet ziet komen. Dit blijkt uit de gepresenteerde meerjarenbegroting 2006-2010, die de NOS jaarlijks opstelt. In totaal lopen de tekorten in 2008 op tot 119 miljoen euro aan structurele tekorten. Volgens voorzitter Harm Bruins Slot is met de complexiteit (omroepverenigingen) waar Nederland in haar bestel voor gekozen heeft, het niet meer mogelijk deze bezuinigingen te realiseren zonder drastische keuzes te maken. In november zal de Raad van Bestuur van de NOS starten met een proces die tot strategische keuzes zal moeten leiden. Bruins Slot nuanceerde zijn eerder gedane standpunt dat het aantal generalistische netten en zenders op de schop moet. Daarbij illustreerde deze samen met collega Cees Vis dat gekozen worden om Nederland 3 bijvoorbeeld om te vormen tot een herhaalkanaal, en alleen Nederland 1 en 2 nog als generieke netten in te zetten. Het daadwerkelijk stopzetten van een zender is volgens de Raad van Bestuur niet aan de orde. De NOS-leiding hekelt met name de weigering van de regering om de teruglopende reclamebudgetten te willen compenseren. Hierdoor ziet ze zich gedwongen om lastige keuzes te moeten maken, en tracht ze via andere wegen nieuwe inkomsten te genereren. Via bijvoorbeeld distributeurs waaronder kabelexploitanten tracht het inkomsten te verkrijgen voor de distributie van de publieke zenders; een accoord hiertoe is overigens niet bereikt. Bezuinigen om overhead te schrappen is volgens de Raad van Bestuur niet meer mogelijk, aangezien dit met de 64 miljoen euro-bezuiniging is geschied. Overigens wijst de NOS-leiding er op dat met het tekort aan reclame-inkomsten het onterecht is dat deze volledig op de publieke landelijke omroep wordt verhaald: andere publieke omroeporganisaties (waaronder Radio Nederland Wereldomroep) worden volgens de Raad van Bestuur ontzien…

Uit de meerjarenbegroting van de Raad van Bestuur van de NOS blijkt dat deze in blijft zetten op de DAB-techniek. Voor 2006 en 2007 is een uitbouw voorzien naar landelijke dekking, ondanks dat verre van duidelijk is of de DAB-techniek door de Nederlandse nog als volwaardig wordt gezien, getuige andere ontwikkelingen rondom digitale radio (DRM/DRM FM, mobiele internet/IP uitzendingen, e.d.). De NOS stelt dat er in EEN DAB multiplex via de ether maar liefst tien radiostations kunnen uitzenden en wil op termijn naast NOS 24Nieuws en FunX supported by BNN met een verkeersinformatiekanaal starten door het FM RDS-TMC kanaal uit te zenden in DAB. Daarmee zal de kwaliteit voor de publieke radiozenders via DAB verder worden ingeperkt. (nu al 128 kbit/s voor Radio 1-2-3FM en 747AM). Voor Radio 4, De Concertzender en Nederland 1, 2 en 3 werkt de NOS aan surround sound-uitzendingen via de ether en (digitale) kabel. Surround-uitzendingen voor digitale satellietuitzendingen (circa 600.000 huishoudens) worden opmerkelijk genoeg niet genoemd. De NOS stelt verder dat het inzet voor DVB-T uitzendingen in 2006 in heel Nederland bij de afschakeling van de analoge etheruitzendingen (voorzien per 1-1-2006 ter besparing van 11 miljoen euro). Aanvankelijk zullen de DVB-T uitzendingen buiten de Randstad alleen met een dakantenne te ontvangen zijn. Onduidelijk is nog de invulling hiervan en de relatie met Digitenne, die Nederland 1 en 3 codeert in de Randstad. De regering zou een dezer weken daartoe met een beleidsbrief moeten komen.