Ziggo is begonnen met het plan om het analoge aanbod terug te brengen naar 30 tv-zenders. In de hele maand april worden telkens regio-per-regio gefaseerd de plannen geimplementeerd; deze maand wordt regio-per-regio een brief naar klanten verstuurd. Opvallend dat Ziggo voor zichzelf voor 27 zenders heeft vastgelegd dat deze in haar hele verzorgingsgebied van 3,2 miljoen kabelhuishoudens analoog te zien blijven. Het gaat naast de publieke Nederlandse en Vlaamse zenders om de vier RTL zenders, de drie SBS-zenders, Eurosport, Discovery Channel/Animal Planet, National Geographic Channel, BBC One, BBC Two, ARD – Das Erste, ZDF, CNN International en het eigen Ziggo-preview/infokanaal. Het Gesprek/Euronews blijft ook analoog te zien bij Ziggo in het gebied, behalve in Alphen a/d Rijn, Bodegraven, Nieuwkoop, Wadinxveen en omgeving waar de zender per 8 april analoog van de kabel verdwijnt.

Zoals bekend verdwijnt in het hele Ziggo-gebied de Franstalige zender TV5Monde analoog die daarme tweederde van haar kijkers verliest. Ook de homeshopzender ShopZo/Suus die vooral in het nieuws kwam met erotisch getinte homeshop-uitzendingen op tijden dat het niet geoorloofd is, zal veelal analoog verdwijnen. Verder valt op dat vooral TVE Internacional, Rai Uno en TRT Int in gebieden waar deze thans nog analoog op de kabel te zien zijn, het onderspit moeten delven.

Ziggo negeert soms programmaraadsadviezen

Ziggo negeert soms de adviezen van programmaraden die weigerden hun advies op verzoek van Ziggo aan te passen. De programmaraad Den Haag heeft haar advies op verzoek van Ziggo wel aangepast zonder daar ruchtbaarheid aan te geven, met als gevolg dat TVE Internacional en Rai Uno niet meer voorkomen in het advies en aldus zonder problemen van de kabel verwijderd kunnen worden. In het geval van de gemeente Utrecht, Zoetermeer en Breda ligt dit anders. De programmaraden zeggen desgevraagd wèl zenders te hebben geadviseerd in het wettelijke basispakket. Desalniettemin kondigde Ziggo aan in deze drie gemeenten de in het basispakket geadviseerde zender TVE Internacional analoog te verwijderen. In Breda gaat het ook om Rai Uno. In Gorinchem/Werkendam en omgeving weigert Ziggo Al Jazeera English op de kabel te plaatsen, officieel omdat in haar optiek deze zender uit Qatar niet beschikbaar zou zijn voor analoge distributie. Voor de situatie in Breda, Utrecht en Zoetermeer zegt Ziggo-woordvoerster

Ziggo-Woordvoerster Therese Flemminks zegt desgevraagd dat de zenders nog wel digitaal in het standaardpakket beschikbaar blijven en daarmee aan de mediawet zou worden voldaan. De Mediawet stelt echter dat de programmaraadsadviezen van het wettelijk basispakket (artikels 6.20 en 6.13) alleen van toepassing zijn op het analoge aanbod. De Ziggo-zegsvrouw zegt daarnaast dat Ziggo anders ‘in de knoei kwam met andere zenders”. De programmaraad Zoetermeer stelt de situatie te zullen bespreken in haar vergadering. De programmaraad Utrecht zei desgevraagd de situatie eerst aan te kaarten bij Ziggo, om vervolgens indien resultaat uitblijft, dit bij het Commissariaat voor de Media aan te kaarten. De programmaraad Breda heeft Ziggo aangeschreven met het verzoek Rai Uno en TVE Internacional aldaar analoog op de kabel te laten en om – nu TV5Monde wegvalt – de zender France 2 daarvoor op diens plek op de kabel te plaatsen als onderdeel van het wettelijke basispakket. Naar verwachting zullen meer programmaraden hun programmaraadsadvies daarop aanpassen. Onduidelijk is nog hoe Ziggo daarop zal reageren.

Kabelaar Ziggo heeft plannen om over enige tijd na afronding van het terugbrengen van het aantal analoge tv-zenders naar 30, ook het digitale aanbod anders te organiseren. Dit heeft DutchMedia in welingelichte kringen vernomen. Hierbij zou het digitale standaardpakket-aanbod – net als het analoge aanbod – fors worden teruggebracht. Het digitale standaardpakket bestaat thans uit circa 60 tv-kanalen; dit zou teruggaan naar 25 tot 30 tv-kanalen. Alle andere zenders die niet in het standaardpakket zitten, zullen daarbij volgens die plannen worden ondergebracht in verschillende pakketten. Voordeel voor Ziggo is dat ze niet meer voor iedereen de auteursrechten voor buitenlandse publieke zenders als ZDF, WDR, Rai Uno en France 2 hoeven te voldoen. Abonnees die deze zenders nog wensen te ontvangen zouden dan een apart abonnement moeten afnemen. Het plan kan alleen doorgaan indien de desbetreffende zenders accoord gaan en lijkt vanuit Ziggo te zijn ingegeven vanuit de gedachte meer omzet te willen halen en kosten te besparen. In de huidige situatie bestaat er naast het standaardpakket een digitaal pluspakket die uit verschillende keuzepakketten bestaat. Het totale pluspakket kost in totaal 26,20 euro per maand (inclusief het standaardpakket). Het standaardpakket kost 16,25 euro per maand.

Bij de huidige migratie van analoge kanalen naar digitaal, worden klanten gelokt om digitale kabeltelevisie af te nemen en met korting een digitale kabelontvanger af te nemen. Daarbij wordt gemeld dat klanten zonder meerprijs veel digitale kanalen kunnen ontvangen. Als de plannen om het digitale standaardpakket doorgaan, zou dit er wel eens anders kunnen uitzien en aldus de nu gedane belofte een beperkte geldigheidsduur hebben. Ziggo is met 3,2 miljoen huishoudens de grootste Nederlande televisiedistributeur. Ziggo kon desgevraagd vooralsnog geen commentaar geven op de plannen, anders dan dat dit bij de woordvoerster ‘niet bekend’ was.

RTL Nederland heeft een sterke winstdaling gerealiseerd in 2008. Dit blijkt uit de door RTL Group gepresenteerde jaarcijfers. Over 2008 boekte het bedrijf van RTL 4, RTL 5, RTL 7 en RTL 8 een televisie-omzet van 372 miljoen euro. Dat is 4,4 % minder dan in 2007. Het EBITA-resultaat (winst voor belansting, rente en amortisatie) bedroeg voor de televisie-activiteiten 14,5 % minder dan in 2007, oftewel 59 miljoen euro. De omzetdaling verklaart RTL Nederland in een persverklaring met het EK Voetbal, de Olympische Spelen en de dalende advertentiemarkt in het vierde kwartaal. RTL Nederland heeft 39,1 % van de nettoetelevisiereclamemarkt in handen en is daarmee ondanks 1,3 % daling, nog steeds de grootste speler daarin. 2008 was het eerste volledige boekjaar waarin RTL Nederland met vier televisiezenders actief was en wist ondanks de ‘vierde’ zender (RTL 8 ) daarmee niet te profiteren ten opzichte van andere spelers. Dit terwijl het marktaandeel onder ‘boodschappers 20-49’ volgens RTL zelve steeg met 0,5 %.

Radio 538

Radio 538 draaide in 2008 een goed jaar. Het best beluisterde individuele commerciële radiostation van Nederland, behaalde een omzet van 64 miljoen euro. Dit was 4 miljoen meer dan in 2007. Het operationeel resultaat voor rente, belasting en amortisatie bedroeg 64 miljoen euro. Ook dit was 4 miljoen meer dan in 2007. De winstmarge van Radio 538 is daarbij 45 %, een vrij hoog percentage. Opvallend is dat over beide delen van het jaar 2 miljoen euro meer omzet en 2 miljoen euro meer EBITA-resultaat is geboekt. Op vragen hierover wilde Radio 538 zelf niet reageren, maar mogelijkerwijs heeft Radio 538 minder last gehad van de kredietcrisis.  Radio 538 was goed voor 26,9 % van de netto radioreclame-omzet.

Voor het totale bedrijf steeg dankzij Radio 538 de totaalomzet naar 436 miljoen euro (6,9 %); het EBITA-resultaat daalde naar 70 miljoen euro (17,6 % daling). Dit werd veroorzaakt door 18 miljoen euro aan reorganisatiekosten. Volgens de algemeen directeur van RTL Nederland, Bert Habets is de terugloop van het resultaat ‘een direct gevolg’ van het besluit om de televisiebusiness en de organisatie ‘voor te bereiken op de toekomst’. Bovendien stelt Habets dat ondanks de vrij forse dalingen in resultaat een ‘financieel robuust’ bedrijf te zijn.

ANALYSE – Met muziek en jingles werden van middernacht tot kwart voor een ‘s nachts de uitzendingen van Arrow Classic Rock op het A7 FM-net en Arrow Jazz FM op het A8 FM-net beëindigd. Beide radiozenders zijn in full stereo alleen nog op de kabel (analoog en digitaal) te beluisteren; Arrow Classic Rock is daarnaast nog via Digitenne van KPN beschikbaar en via de middengolf op de met beperkt vermogen uitzendende 828 kHz AM waar Caz afgelopen dag verdween. Uiteraard ook via internet blijven de ‘Arrow’ radiozenders beschikbaar.

De beslissing tot intrekking van de FM uitzendlicenties die staatssecretaris Heemskerk (PvdA) op 11 februari jl. nam met als ingangsdatum vandaag, betekende een bijna onmogelijk te winnen strijd voor Arrow-eigenaar Ad Ossendrijver. Ossendrijver heeft immers circa twee jaar lang betalingsproblemen gehad bij Agentschap Telecom. Deze zijn met het van kracht geworden intrekkingsbesluit overigens voor de BV’s Crosspoints en Rokit niet voorbij. Rokit BV, die tot vandaag licentiehouders was van het A7-kavel waar Arrow Classic Rock op uitzond, is nog steeds 6,85 miljoen euro verschuldigd en Crosspoints BV dient eveneens nog steeds 2,039 miljoen euro te betalen aan Agentschap Telecom. Crosspoints BV blijft wel licentiehouder van de middengolffrequentie 828 kHz.

Met het einde van Arrow Jazz FM komt na iets meer dan 5 jaar een einde aan een radiostation met jazz en funky muziek in de ether. Alhoewel JFK slechts 2 jaar lang als FM-radiostation heeft uitgezonden (9 juni 1997 tot 9 juni 1999), verkreeg deze al snel een bekende naam. Arrow Jazz FM is met een marktaandeel van 0,6 % in dit segment een gevestigde naam geworden. Aangezien de Nederlandse publieke omroep alle jazz van Radio 2 en Radio 4 heeft verbannen, betekent dit de facto dat er met het FM-einde van Arrow Jazz FM geen plek meer is voor jazzmuziek in de ether.

Voor classic rock geldt in feite dat na jaren er evenmin een classic rock-format nog te horen is via de FM-ether. City FM staakte begin januari jl. in de Randstad haar uitzendingen onder de hoede van Boomerang (Pierre Karsten) en in Fryslan/Groningen/Noordoostpolder/Overijssel stopte NDC met het classic rock-format om over te gaan op reguliere rock. Alhoewel Arrow Classic Rock op de middengolf nog met beperkt vermogen doorgaat, is diens toekomst erg ongewis. Dan zou zelfs op de kabel het aanbod van classic rock meestal verdwenen zijn; voor classic rock zou dan moeten worden uitgeweken naar de Franstalige zuiderburen die met RTBF Classic21 het format nog wel brengen. Arrow Classic Rock bestaat als kabelstation sinds het najaar van 1996.

Aangezien Crosspoints BV de licentiehouder en contractspartij voor kabelaars is van Arrow Jazz FM en Arrow Classic Rock, is de vraag of en hoe beide radiostations via de kabel kunnen voortbestaan. De verwachting is dat de staatssecretaris alle rechtsmiddelen zal inzetten om voor deze BV 2,039 miljoen euro te incasseren. Een faillissementsaanvraag kan dan van overheidswege uiteindelijk de laatste optie worden. Dat betekent het definitieve einde van alle Arrow-activiteiten. Indien Rokit BV met een schuld van 6,85 miljoen euro failliet zou gaan, dan betekent dat praktisch alleen het einde van het kabelradiostation Caz, aangezien de contracten en uitzendlicentie daartoe op diens naam staat. Een mogelijke redding kan zijn door alle contracten en uitzendlicenties over te zetten op nieuwe/andere Besloten Vennootschappen, maar de vraag is of kabelaars en het Commissariaat voor de Media daar in dit geval bereid toe zijn.

De publieke landelijke omroep is zo melden welingelichte kringen bezig geweest met een flinke lobby om minstens één landelijk FM-kavel naar zich toe te trekken voor Radio 5, Radio 6 of FunX Landelijk. Dat dit niet is gelukt, bleek al direct bij de aankondiging van het intrekkingsbesluit, waarbij staatssecretaris Heemskerk direct meldde dat de frequenties opnieuw zullen worden verdeeld voor commerciële radio. Later vandaag zal daar meer over bekend worden gemaakt, maar dat A8 een klassiek/jazz kavel blijft en A7 een vrij kavel blijft, is min of meer al vastgesteld. Een verdeling daartoe geldt slechts tot 31 augustus 2011. Radio 10 Gold – het enig overgebleven Nederlandse Talpa-radiostation, loopt zich opvallend genoeg warm voor een verdeling. Evenzo is het logisch dat ook andere ‘niet FM’ stations (Kink FM) en mogelijk enkele regionaal-commerciële partijen zich melden voor een verdeling. Ook is voor te stellen dat partijen als Slam!FM en 100%NL trachten voor weinig geld een formatvrij kavel te verkrijgen; zelfs het jazz/klassiek kavel kan formatvrij worden – volgens de eerdere verdeleregels – als zich geen jazz/klassiek partijen melden maar alleen formatvrije stations. Andere radiostations lijken de situatie aan te grijpen om te pleiten voor een verlenging van de bestaande licenties (die tot 31 augustus 2011 lopen) voor lagere bedragen waarbij de twee kavels voor ‘nieuwkomers’ gedefinieerd kunnen worden. Of de staatssecretaris van EZ, de minister van OCW (Plasterk) en de Tweede Kamer accoord met een dergelijke commerciële radiolobby kunnen gaan, is echter de vraag. Het verdelen van radiofrequenties is in Nederland een zeer gevoelig politiek dossier.

De Franstalige zender TV5Monde verdwijnt binnen anderhalve maand analoog uit het hele Ziggo-gebied. Dit zijn de Franstalige internationale zender en de kabelaar overeengekomen. Daarmee komt een einde aan de landelijke analoge kabeldistributie van TV5Monde. TV5Monde kwam al vrij snel na de start in 1984 analoog op de kabel en is thans de enige Franstalige zender in het analoge Ziggo-aanbod. Eerder werd al via DutchMedia bekend dat TV5Monde en Ziggo hierover in onderhandeling waren.

TV5Monde heeft met Ziggo afspraken gemaakt waardoor ze de komende jaren verzekerd is van digitale kabeldistributie in het standaardpakket (Televisie Z1). Volgens een Ziggo-woordvoerster zijn nu ‘stabiele’ afspraken gemaakt over de digitale kabeldistributie van de Franstalige zender. De woordvoerster wilde niet ingaan op welke afspraken onderling gemaakt zijn tussen de kabelaar en Ziggo. Vermoedelijk betaalt Ziggo de Franstalige internationale publieke zender voortaan voor de digitale distributie. TV5Monde werd tot nu toe om niet beschikbaar gesteld voor analoge distributie. Met de nieuwe afspraken stelt TV5Monde zich niet langer analoog beschikbaar voor kabeldistributie. Programmaraden kunnen de zender niet langer adviseren bij Ziggo.

Programmaraden zouden wel andere Franstalige zenders zoals France 2 en/of de franstalig Belgische zenders RTBF La Une of RTBF Sat kunnen adviseren in het dwingende basispakket. Ziggo wil op voorhand niet ingaan op de vraag hoe ze met dergelijke basispakket adviezen zal omgaan. Volgens Ziggo zijn alleen ‘bepaalde’ mensen geïnteresseerd in de Franstalige zender, waarbij wat betreft het onderwijs kinderen beter met een computer kunnen werken dan met een televisiezender om de Franse taal te leren. Volgens de Ziggo-woordvoerster zal het analoog verdwijnen van TV5Monde geen consequenties hebben voor de Franse taal in Nederland.

Ziggo zal de zender als onderdeel van het plan haar analoge aanbod terug te brengen naar 30 zenders analoog schrappen. Ziggo wil nog niet kenbaar maken in welke regio’s dit het eerste zal geschieden. De verwachting is dat eind april in alle Ziggo-regio’s het aanbod is teruggebracht naar 30 zenders en daarmee TV5Monde analoog is verdwenen. Ziggo telt circa 1,2 miljoen digitale abonnees. Dit betekent dat op dit moment bij het analoog schrappen 2 miljoen kabelabonnees TV5Monde zullen moeten missen, tenzij ze een digitale kabelontvanger kopen of overgaan op satellietontvangst.

ProSiebenSat.1 Media AG, het televisieconcern waar de private-equity bedrijven KKR en Permira de controle over hebben, heeft bekend gemaakt in 2008 een omzetdaling te hebben gerealiseerd van 183 miljoen euro in 2008 vergeleken met de proforma-cijfers 2007. In Nederland is het bedrijf via SBS Broadcasting BV actief met o.a. Net 5, SBS 6, Veronica TV, alsmede de bladen Veronica Magazine en TotaalTV; in Vlaanderen met de zenders VT4 en VijfTV. Volgens de gecombineerde cijfers van Vlaanderen en Nederland boekten de gezamelijke benelux-bedrijven in 2008 een omzet van 418,254 miljoen euro oftewel 13,7 % van de totale omzet. In 2007 was dit nog 419,822 miljoen euro oftewel 13,0 % van de totale omzet.  Daarmee boekten de Vlaamse en Nederlandse deelnemingen een omzetdaling van circa 1,568 miljoen euro. Het bedrijf wil niet kenbaar maken of en in welke mate de omzetverliezen neerslaan op het Nederlandse smaldeel, resp. het Vlaamse smaldeel. Algemeen bekend is dat met name het vierde kwartaal van 2008 voor netto televisiebestedingenmarkt een daling van 5 % met zich meebrachten in Nederland. Over het geheel boekte de Nederlandse televisiereclamemarkt in 2008 een omzetgroei van 0,5 %.

Volgens Eric Dekker die namens de Nederlandse tak van ProSiebenSat.1 Media Ag het woord voert, is het bedrijf ‘tevreden gezien de economische omstandigheden’. “We doen het bovengemiddeld gezien de daling in de markt. Wat je ziet is dat die daling niet zo bij SBS Broadcasting BV neerslaat. In 2009 verwachten we na de zomer een aantrekking van de markt, maar het is koffiedik kijken. In ieder geval hebben we een goed uitgangspunt gezien de goede kijkcijfers van onze zenders,” aldus Dekker.

ProSiebenSat.1 Media AG boekte in 2009 een totaalomzet van 3,0542 miljard euro met een EBITDA (resultaat voor rente, belasting afwaardering en amortisatie) van 618,3 miljoen euro. Het operationeel resultaat was 266,5 miljoen euro (in 2007 pro forma 385,3 miljoen euro). Het netto resultaat was verliesgevend met 125,5 miljoen euro verlies (behoudens minderheidsdeelnemingen). In 2007 werd nog een netto winst gemaakt van 96,2 miljoen euro, maar toen was ProSiebenSat.1 Media pas vanaf het midden van het jaar eigenaar van de SBS-onderdelen in Scandinavië, Nederland, Vlaanderen en Oost-Europa. De verliezen worden veroorzaakt door met name rentelasten die in 2008 samen met andere financiele verplichtingen in totaal 334,9 miljoen euro kostte voor het bedrijf. In 2007 was dit nog 135,5 miljoen euro.

Overigens is opvallend dat de totale niet-Duitstalige televisie-omzet in 2008 met 1,4 % steeg tot 797,3 miljoen euro en het EBITDA-resultaat met 11,5 % steeg tot 215 miljoen euro. De Duitstalige televisie-omzet daalde met maar liefst 9 % tot 1,7357 miljard euro met een EBITDA-verlies van 5,2 % tot 329,2 miljoen euro. In het vierde kwartaal van 2008 daalde de Duitse televisie-omzet vergeleken met het jaar daarvoor met maar liefst 12,3 %; internationaal daalde die in dat kwartaal met 5,8 %. In Duitsland was er het hele jaar door een omzet daling terwijl daarbuiten dit alleen in het vierde kwartaal het geval was.

Ondanks de recessie stelt ProSiebenSat.1 Media ‘competitief’ te zijn met haar verkoopmodellen op basis van de januri en februari-data. In 2009 zal de groep 100 miljoen euro extra bezuinigen op de kosten als gevolg van de economische omstandigheden om ‘winstgevendheid’ te waarborgen.

COLUMN – Enkele weken geleden gaf de Stichting Promotie Televisiereclame (SPOT) haar jaarlijkse presentatie voor de cijfers van 2008 en de verwachtingen voor 2009.2008 was in netto televisiereclamspot-omzet weer een recrdjaar met 855 miljoen euro aan omzet; een groei van 0,5 %. SPOT gaf eerlijk toe dat het vierde kwartaal een dusdanige teruggang gaf waardoor de omzetresultaten op het hele jaar werden gedrukt. Hoe hoog die teruggang was, durfde SPOT niet bekend te maken. SPOT heeft wel voor de gelegenheid de defintiies gewijzigd. Non-spot (dus sponsoring van programma’s) wordt voortaan ook gemeten. En die nam in 2008 een grote vlucht in de sector van 93 naar 119 miljoen. Dardoor was er in de nieuwe definitie van totale bestedingen een groei van 944 naar 974 miljoen euro in de NEderlandse televisie-sector.

Het meest opvallende was de positieve houding ten opzichte van de crisis. Een licht herstel voorspelde SPOT, waarbij ABN Amro, als ‘staatsbank’ zich daarbij aansloot. ABN Amro sponsorde het evenement en mocht als dank een eigen presentatie houden die gezien hetgeen ABN Amro was overkomen, omlijst werd met een gigantische disclaimer om in feite te stellen niet verantwoordelijk te kunnen worden geacht voor hetgeen zij stelde. Het credo van SPOT is: blijf adverteren. De televisie en radiosector zou niet zo getroffen worden en een groei in televisiebestedingen tot 2 % werd voorspeld door SPOT. De crisis zou immers eind 2009, begin 2010 alweer voorbij zijn en de groei van de televisiemarkt zou alweer starten in de tweede helft van dit jaar. Het leek een klein beetje op preken voor eigen parochie.

Dit ging zelfs Unilever te ver. Unilever is één van de grootste adverteerders. Volgens Harry Dekker die bij Unilever de veratnwoordelijkheid over mediebestedingen draagt, was de televisiesector veel te positief over zichzelf en moet vooral nagedacht worden over het eigen functioneren. Zo doorgaan kan niet, en doen alsof er een klein rimpeltje is, is de werkelijkheid ontkennen, was zijn stelling.  Enkele dagen later toen het CPB met allarmerende cijfers kwam, kreeg Unilever zijn gelijk. SPOT stond na de opmerkingen van de Unilever-man even met zijn mond vol tanden. De mooi woorden waren even doorgeprikt.

In de televisiesector wordt nog meer dan in de radiosector graag mooi weer gespeeld. Alles gaat altijd goed en fanstisch is het credo. Nog hogere kijkcijferrecords! De beste programmering en de hipste zijn, is het credo. Maar een ieder kan weten dat met een recessie automatisch bestedingen van reclamegelden onder enorme druk komen te staan. In het vierde kwartaal werd een 5 % stijging van de eerste drie kwartalen in feite nagenoeg volledig teniet gedaan door een teruggang. Dan is er dus echt wat aan de hand.

Uiteindelijk worden algemeen directeuren en commercieel directeuren bij zowel de commerciele omroep als de Stichting Ether Reclame afgerekend op omzet en financiële prestaties. Veelbetekend was in feite ook de vraag van Peter Vertregt, commercieel directeur van SBS Broadcasting BV en voorzitter van SPOT die zich afvroeg wat de credietcresis/recessie voor bedrijven die met private equity en leningen te maken hebben. ProSiebenSat.1 Media AG, de moeder van SBS Broadcasting BV maakt morgen haar jaarcijfers bekend. Het is dat bedrijf dat gebukt gaat onder de verplichtingen om torenhoge leningen met hoge rentes te moeten aflossen en dat met een totaal ingestorte beurskoers. Telegraaf Media Groep NV was hier vorig jaar augustus al het slachtoffer van. De private equity fondsen Permira en KKR zijn de lachende derde; ProSiebenSat.1 Media AG in feite slachtoffer, ook al draait SBS Broadcasting BV in Nederland wellicht commercieel goed, je vraagt je af of ze niet als onderpand voor leningen zijn gebruikt.

De komende weken zal met de jaarcijfers van de twee in Nederland actieve zijnde groepen blijken hoe het echt is vergaan met RTL Group en ProSiebenSat.1 Media en hoe ze de markten zien. Dat het niet goed gaat, heeft Endemol al kenbaar gemaakt met de aankondiging tot een reorganisatie. Alleen de publieke omroep kan er dankzij gegarandeerde inkomsten wel bij varen. Creatief handelen in financieel-economisch zwaar tij is gewild, ook en juist in de televisiesector! Wordt vervolgd.

N.B. Dit artikel is een column met een mening; geen journalistiek artikel

Het alternatieve radiostation Kink FM weigert zich te conformeren aan branche-brede NVCR-afspraken omtrent PODcasting en de afdracht van auteursrechten aan SENA. Om die reden is Kink FM in december jl. gestopt met het aanbieden van PODcasting en uitzendingen op aanvraag op internet. PODcasting is in feite een manier om uitgezonden radioprogramma’s te kunnen opvragen al dan niet op abonnementsbasis waarbij de uitzendingen in haar geheel op de PC van de ontvanger terecht komt. Kink FM-directeur Arjen Grolleman zegt desgevraagd ermee gestopt te zijn omdat SENA met een hoge heffing kwam. De zender meldde op haar site dat die hoge vergoedingen voor een radiostation als Kink FM niet haalbaar zijn. “Dat lag eerst niet vast, en in december wel. We kunnen dat niet betalen en daarom zijn we gestopt,” aldus Grolleman. Volgens Grolleman is er geen mogelijkheid geweest om het op te lossen. “Het gaat om hoeveel uren je aanbiedt en niet om de hoeveelheid luisteraars,” aldus de Kink FM-directeur die voor een verdere uitleg naar zijn mede-directeur Jantien van Tol doorverwees. Kink FM betreurt het dat het haar luisteraars geen on-demand en PODcast-programma’s meer kan aanbieden en kwam vorige week op haar site met een prominente mededeling. Met name de specialistische Kink FM-programma’s zijn daardoor alleen nog in de late avonduren te horen op Kink FM zelve en niet langer ook op aanvraag. Het overhevelen van uitzendingen naar het buitenland of andere uitzendwijzes (zoals peer-to-peer of streaming kanalen) zouden volgens Grolleman geen oplossing bieden.

SENA die als Stichting Exploitatie Naburige Auteursrechten verantwoordelijk is voor de innig van deze rechten heeft een heel andere uitleg over Kink FM. “Kink FM is lid van de Nederlandse Vereniging van Commerciele Radio (NVCR). Wij hebben als SENA met de NVCR een overeenkomst. In 2005 zijn radiostations uitgenodigd om te gaan praten over een hoogte van de vergoedingen; daar kwam toen geen reactie op. De Nederlandse Vereniging voor Producenten en Importeurs van beeld- en geluidragers (NVPI) heeft recht op een bedrag dat betaald moet worden voor haar rechthebbenden. Daar is een regeling met de NVCR over getroffen. Een PODcast kost per uitzending 135 euro per maand, waarna boven de 10.000 luisteraars een gestaffeld bedrag van toepassing is. Deze regeling geldt voor alle NVCR-leden. Ook met de Nederlandse Publieke Omroep (Nederlandse Omroep Stichting) bestaan daar afspraken over. Ik vind dat Kink FM hier doet aan stemmingmakerij. Ze willen zich blijkbaar (achteraf) niet conformeren aan eerder gemaakte afspraken,” aldus een woordvoerder van SENA.

Opvallend is dat een programma als NPS Kunstof (Radio 1) PODcast-uitzendingen aanbiedt van de afgelopen week en de rest van haar archief in ‘streaming’ aanbiedt. Dit kan dankzij een ‘verversingsregeling’ die SENA kent om PODcast’s te kunnen aanbieden van de afgelopen week. Kink FM – onderdeel van Vereniging Veronica – biedt helemaal geen uitzendingen meer op aanvraag. Jantien van Tol van Kink FM stelde in vraag op een nadere reactie op de stellingnames van SENA deze zaak aan zich ‘voorbij’ te willen laten gaan en weigerde een verdere reactie. Martin S. Banga, voorzitter van de NVCR wilde niet op de zaak ingaan, maar wees er wel op dat radiostations van Sky Radio Groep wèl PODcasting aanbieden.

Het landelijke radiostation Q-Music Nederland zal volgens een persaankondiging van De Persgroep NV en PCM Uitgevers BV over enige tijd onderdeel gaan uitmaken van PCM Uitgevers. Het landelijke radiostation dat nu als zelfstandige entiteit volledig in handen is van de Vlaamse uitgever, gaat daarmee over naar het conglomeraat dat naar verwachting per mei voor 51 % in handen komt van De Persgroep NV. De Stichting Democratie en Media, de Stichting De Volkskrant, de Stichting ter bevordering van de Christelijke Pers en de Stichting Lux en Libertas zullen naar verwachting 49 % van PCM Uitgevers behouden. Stichting Democratie en Media bezit thans 90,3 % van PCM Uitgevers en heeft zich tesamen met PCM Uitgevers de afgelopen jaren niet bewezen als organisaties die in staat zijn gebleken goed met ondernemerschap te kunnen omgaan met als dieptepunt de APAX-overeenkomsten, waardoor PCM Uitgevers met een torenhoge schuldenlast bleef zitten.

Het is onduidelijk wat de positie van Q-Music Nederland op termijn zal worden binnen PCM Uitgevers BV; mogelijkerwijs is het alleen een boekhoudkundige wijziging. Tot nu toe werkt De Persgroep met aparte radio-entiteiten in zowel Nederland als Vlaanderen. In Vlaanderen is Q-Group (4FM/Joe FM en Q-Music) als aparte entiteit actief via de Vlaamse Media Maatschappij (waar ook Roularta een belang van 50 % in heeft) die de belangrijkste commerciële televisiespeler is aldaar. Peter Bossaert is daarbij zowel directeur voor de Vlaamse als Nederlandse radiodeelnemingen van De Persgroep.

PCM Uitgevers BV slaagde er met Arrow Classic Rock en Arrow Jazz FM niet in om die binnen het bedrijf te vertalen in een multimediale context en deed de stations van de hand.

Q-Music is sinds De Persgroep NV het FM-kavel A3 overnam, commercieel succesvol gebleken met haar concept. Weliswaar draait het station nog met netto verlies, maar die is te wijten aan de torenhoge lasten voor het A3 FM-kavel (10 miljoen per jaar). Hoe Q-Music zal worden ingebed bij PCM Uitgevers BV is onduidelijk. Met het inbrengen van Q-Music in PCM Uitgevers BV, krijgt Q-Music de ‘stichtingen’ ook als aandeelhouders (49 %). Q-Music Nederland zal naar verwachting overigens dit jaar verhuizen naar Amsterdam.

Q-Music Nederland wenste in dit stadium van de overname-plannen geen commentaar. De verwachting is dat na de effectuering van de overname van PCM Uitgevers in mei meer duidelijk zal worden.

De Nederlandse satelliet-tv aanbieder Canal Digitaal en de Vlaamse aanbieder TV Vlaanderen zullen beiden voor abonnees van het zogeheten basispakket een verwerkingsbijdrage verlangen bij de ontvangst van de nieuwe Mediaguard3/Nagravision smartcard. Abonnees van hogere pakketten hoeven deze bijdragen niet te betalen. De smartcard is benodigd om via satelliet ontvangst te hebben bij een abonnement op Canal Digitaal, resp. TV Vlaanderen. Voor TV Vlaanderen-abonnees zal voor de basispakketkijkers de gevraagde bijdrage 12,50 euro zijn. Canal Digitaal wil op voorhand niet bekend maken hoe hoog die bijdrage zal zijn, maar die zou volgens welingelichte kringen circa 10 euro bedragen. Bij Canal Digitaal zullen houders van een settopboxpakketabonnement en een standaardregistratie (voor de publieke zenders) ook moeten betalen voor de nieuwe smartcard. Abonnees op het zogeheten Toppakket, combipakket, entertainmentpakket en familiepakket hoeven niet te betalen. Bij TV Vlaanderen hoeven abonnees op het Pluspakket en Toppakket ook niet te betalen voor de nieuwe smartcard die ze krijgen toegezonden. Klanten worden per brief gefaseerd geinformeerd.

Bij TV Vlaanderen zullen de nieuwe smartcards de komende periode worden bezorgd tot aan 19 juni aankomende. Bij Canal Digitaal worden de nieuwe smartcards voor familiepakketabonnees nog tot en maart bezorgd; entertainmentpakket, combipakket en Toppakket-abonnees kunnen die in de periode maart/april verwachten. Abonnees met de optie van het HD-pakket kunnen die uiterlijk de eerste weeek van maart verwachten, opdat ze vanaf dan ook het per 3 maart toe te voegen MTVNHD kunnen zien. Basispakketabonnees zullen de nieuwe smartcard in de periode april tot en met juni kunnen verwachten. Er is nog geen planning voor de settopboxpakket abonnees en de standaardregistratie-smartcardhouders.  Alle ontvangers van de nieuwe smartcard hebben 3 weken lang beeld op nagenoeg alle zenders (behoudens Film1/Sport1/ManX). In Vlaanderen wordt voor de basispakketabonnees ook een aanbieding gedaan om op te waarderen naar een pluspakket, waarbij geen verwerkingsbijdrage wordt gerekend bij die aanbieding.

Basispakketabonnees betalen bij TV Vlaanderen 9,90 euro per maand; in Nederland 9,50 euro per maand. Eind 2003 werd bij de invoering van Mediaguard2 destijds door Canal Digitaal geen bijdrage bij de omwisseling gevraagd. Volgens een woordvoerder van TV Vlaanderen maakt het bedrijf kosten voor de nieuwe smartcard die niet gedekt worden door de reguliere abonnementskosten. Kopers van een TV Vlaanderen smartcard uit de afgelopen zes maanden hoeven de bijdrage overigens ook niet te betalen. In Nederland dienen relatief nieuwe klanten bij Canal Digitaal deze de bijdrage volgens een Nederlandse woordvoerder wèl te voldoen. Sedert 1 december worden bij de aanschaf nieuwe Mediaguard3/Nagravision smartcards vergeven. Bij de operator-afhankelijke satellietontvangers is de smartcard meegeleverd. Indien een losse smartcard wordt aangekocht zijn de totale kosten voor een werkende smartcard circa 110 euro (zijnde 79 euro voor de smartcard en 29,95 euro voor de registratie).

“We vragen een bijdrage in de administratiekosten. Je ziet dat de pakketten waar we dit bij doen relatief goedkoop zijn; het is niet goedkoop om een kaartwissel te doen,” aldus Martijn van Hout van Canal Digitaal die er op wijst dat de kosten uiteindelijk uit de lengte of de breedte moeten komen. Destijds werd bij een omwisseling van Irdeto1 naar Irdeto2 een forse bijdrage gevraagd; maar die werd niet gevraagd bij de omwisseling van Mediaguard1 naar Mediaguard2. Volgens de Nederlandse en Vlaamse woordvoerder worden nu aan de basispakketabonneees niet alle kosten gevraagd. TV Vlaanderen heeft in totaal meer dan 75.000 klanten. Canal Digitaal heeft naar schatting meer dan 1 miljoen smartcards uitstaan bij naar schatting meer dan 750.000 klanten. Hoe het onderscheid in de pakketten zit bij de klanten is onbekend.