30 oktober NL 1-2-3 analoog uit de lucht: gecodeerd! (UPDATE)

Nederland 1, 2 en 3 alsmede de acht in de ether uitzendende regionale publieke tv-stations gaan per 30 oktober aankomende analoog ‘uit de lucht’. Na jarenlang uitstel van een daadwerkelijk omschakelplan heeft de ministerraad gister de knoop doorgehakt.

Nederland 1, 2 en 3 alsmede de regio-zenders zullen landelijk gecodeerd worden uitgezonden in de digitale ether (DVB-T). Thans zijn Nederland 1 en 3 alsmede de regio-zenders in Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland als onderdeel van het KPN/Digitenne aanbod gecodeerd beschikbaar in DVB-T. In de nieuwe situatie zullen per 30 oktober de publieke tv-zenders met een smartcard van 20 euro (bij KPN/Digitenne beschikbaar) kosteloos beschikbaar blijven, waarbij deze alleen met registratie en Conax-decodeer ontvangers (bij voorkeur KPN/Digitenne ontvangers) te ontvangen zijn. De regering meldt hier verder over dat ‘deze smartcard heeft een beperkte geldigheid, maar kan zonder meerkosten worden gereactiveerd.’

De strategie is tot stand gekomen nadat Koninklijke KPN NV bij de overname van zenderexploitant Nozema Services NV vorig jaar aan de regering aanbood de publieke zenders free to air uit te willen zenden voor de kijkers. Uiteindelijk is dit niet free to air, maar free to view geworden. Formeel blijft de NOS overigens beschikken over een eigen multiplex, maar maakt ze zich voor de DVB-T uitzendingen afhankelijk van KPN.

In de omschakeling worden alle analoge televisie-uitzendlicenties van de regionale en landelijke publieke zenders ingetrokken in het kader van doelmatig ethergebruik. Op de ‘oude’ analoge frequenties kunnen de publieke zenders direct met in ieder geval één multiplex landelijk uitzenden. De ontvangst is in het beginstadium landelijk gegarandeerd middels dakantenne; waar KPN/Digitenne thans beschikbaar is (Randstad) in ieder geval ook via binnenhuisontvangst. In de berekeningen van de regering die op basis van informatie van IntomartGFK is gemaakt, zijn er thans maximaal 70.500 huishoudens die exclusief analoge ethertelevisie gebruiken; daarnaast zijn er nog eens 56.400 die dit op een tweede of derde toestel gebruiken en zijn er nog eens maximaal 94.700 overige gebruikers (recreanten, schippers, kermisondernemers e.d.). Overigens blijft ook de semi-gratis ontvangst op satelliet van Nederland 1, 2 en 3 een optie om de publieke landelijke zenders zonder abonnementskosten te ontvangen. De regionale publieke zenders zijn met uitzondering van L1 niet op satelliet beschikbaar. KPN/Digitenne zal haar eigen aanbod naar verwachting begin 2007 landelijk beschikbaar hebben, dankzij o.a. vrij te komen frequentie-capaciteit door uitfasering van de analoge zenders. Daartoe zal landelijk volgens de regering drie frequentieblokken beschikbaar komen.

Nederland zal na uitfasering vermoedelijk één van de weinige landen ter wereld zijn waar de publieke zenders NIET free to air zullen uitzenden. Mensen zonder adres in Nederland (toeristen, [zakelijke] bezoekers, e.d.) zullen dan ook onmogelijk zonder de hulp van ingezetenen tv-stations kunnen ontvangen in Nederland. De reden van de codering van de publieke zenders via DVB-T wordt niet in de brief aan de Tweede Kamer gegeven. Mogelijk dat KPN dit prefereert, opdat deze de gegevens van deze groep kijkers kan verzamelen, alsmede daarmee voorkomt dat onafhankelijke DVB-T ontvangers in de markt een plek kunnen krijgen, zoals bijvoorbeeld in de grensregio’s. KPN en Digitenne-ontvangers zijn in principe ongeschikt voor de ontvangst van onafhankelijke free to air-signalen in DVB-T, door een blokkade hierop.

De regering schrijft dat deze situatie als het ware voortkomt uit het principe dat wat de publiek omroep aan distributie besteedt niet kan uitgeven aan de productie van de inhoud. Tevens stelt de regering dat als de publieke omroep alle distributiekosten voor eigen rekening neemt en voor iedereen ‘gratis’ te ontvangen is, dat dan iedere Nederlander daar via belastinggelden toch aan meebetaalt, terwijl als ze verlegt worden aan de distributeurs mensen meebetalen via abonnementen. Vandaar – zo stelt de regering bij monde van staatssecretaris Medy van der Laan (D66) en minister Laurens Jan Brinkhorst (D66) – dat vrije onderhandeling tussen betrokken partijen het werk moeten doen. Daarbij – zo stelt de regering kan met marktconforme contracten met private derden de publieke omroep eigen inkomsten maximaliseren. Met de uitfasering en deze werkwijze bespaart de publieke landelijke omroepsector 11 miljoen euro op jaarbasis. En aldus zenden de publieke tv-zenders in de ether per 30 oktober alleen (digitaal) gecodeerd uit. En met deze ingezette lijn is het niet de verwachting dat de meer dan 650.000 satelliethuishoudens naast het Limburgse L1 ook andere regio-zenders op satelliet kunnen zien. Van de publieke zenders zijn – zo blijkt uit de regerings-informatie – vanaf dan alleen de internationale Nederlandstalige tv-zender BVN-TV en de regionale Limburgse omroep L1 (op satelliet) free to air beschikbaar zonder dat decodeerapparatuur benodigd is.

UPDATE (zaterdag)
RTV Oost wil op satelliet, naast DVB-T, Omrop Fryslan roert zich ook in de discussie

De regionale omroep voor de provincie Overijssel, RTV Oost heeft bij monde van Marcel Oude Wesselink (adjunct-directeur/hoofdredacteur) verklaard op eigen zender dat deze inzet op satellietuitzending bij de uitfasering van de analoge etherfrequenties. De Overijsselse regionale omroep zendt thans met haar tv-zender TV Oost uit via de ether met twee analoge zenders vanuit Hengelo en Zwolle. De minister van Economische Zaken kondigde aan deze uitzendlicenties per 30 oktober in te trekken. TV Oost zal door KPN moeten worden geaccomodeerd op de door KPN/Digitenne te coderen multiplex van de publieke landelijke omroep (NOS).

Oude Wesselink verklaarde dat deze nog in gesprek is met KPN om ‘in ruil voor het vrijgeven van de analoge frequenties hulp te krijgen om op satelliet te komen. Thans is alleen L1 (die geen etherfrequenties voor haar tv-uitzendingen heeft, als enige Nederlandse regionale zender op satelliet (free to air) te vinden). Volgens de adjunct-directeur/hoofdredacteur kan als het ‘vervelend’ mocht worden, deze als gezamenlijke regionale omroepen naar de rechter stappen. Samen met de andere regionale publieke zenders die in ROOS zijn verenigd, is afgesproken gezamenlijk op te trekken. Oude Wesselink verwacht echter dat het er gunstig uitziet en zover niet komt. Een aantal regionale zenders waaronder RTV Oost en TV Gelderland bepleiten bij het vrijkomen van middelen bij afschakeling van analoge etheruitzendingen satellietuitzending, omdat daar al een bestaande massa bereikt wordt die veelal geen kabelabonnement heeft, terwijl voor DVB-T uitzendingen buiten de Randstad nog nul ontvangers uitstaan.

Pim Gaanderse, algemeen directeur van Omrop Fryslan liet op de eigen zender het volgende weten en uitte ernstige twijfels over de omschakeling:

“Ik ben bang weer zelfde verhaal wordt. De mogelijkheden die KPN/Digitenne heeft voorzover wij die hebben kunnen begrijpen zijn onvoldoende om de provincie Fryslan op een redelijke manier te bedekken. De buitenkanten van de provincie maar ook in de stedelijke gebieden als Herenveen en drachten, verwacht ik dat er heel slechte ontvangst zal zijn. We werken met alle regionale omroepen in een lobby naar het ministerie van Economische Zaken die deze verbindingen uitgeeft en we proberen duidelijk te maken wat nu dreigt te gebeuren echt niet kan. We hebben een goede etherverspreiding van de televisie die nu nog analoog is. We vinden het prima dat die digitaal wordt, maar dan moet de kwaliteit minstens gelijk zijn.”

Gaanderse is wel te spreken over de situatie bij consumenten:
“Dat is niet aan de orde als het goed is op die manier. Maar het punt is dat was met de radio ook zo. De overheid probeert ons vanaf te schepen met een simpele oplossing met als gevolg de lusiteraar in dit geval de kijker de dupe van wordt. Ik verwacht dat het niet doorgaat, ik heb begrepen dat de politiek zich d’r ook mee gaat bemoeien omdat men ook daar weet dat dit geen goede afdoende oplossing is.”

Afgelopen week heeft overigens het CDA Deurne (in de provincie Noord-Brabant) kenbaar gemaakt groot voorstander te zijn van een komst van Omroep Brabant TV op satelliet, maar de provincie Noord-Brabant is daar geen voorstander van bleek uit een artikel uit het Eindhovens Dagblad waarbij de provinciewoordvoerder kenbaar maakte dat digitale satelliet binnenkort ‘verouderd’ zou zijn, en deze uiterst merkwaardige stellingname beargementeerde door te melden dat KPN/Digitenne (digitale ether) in Noord-Brabant beschikbaar zal komen.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *