Concertzender wordt vanaf 1 november onderdeel van de Amsterdamse publieke omroep. Dit zijn de publieke omroeporganisatie Salto en Stichting Concertzender overeengekomen. Daarmee blijft Concertzender binnen het publieke bestel behouden.

Concertzender zal exclusief voor de nieuwe zevende radiozender van Salto de programmering verzorgen. Op 31 oktober beëindigt de landelijke publieke omroep de financiering en ondersteuning van de Stichting Concertzender Nederland en daarmee Concertzender. Alle medewerkers is in een eerder stadium ontslag aangezegd en de meesten zijn per 1 november op non-actief gezet.

Via internet zal Concertzender haar uitzendingen voortzetten; tevens werkt het aan digitale kabeluitzendingen; en hoopt het in ieder geval in Amsterdam ook via de analoge (UPC) kabel uit te kunnen zenden alsmede continuïteit via DVB-T (digitale ether) te verkrijgen. Voor analoge kabeluitzendingen in Amsterdam is een positief basispakketadvies van de Algemene Programmaraad Amsterdam benodigd. Andere kabelaars en distributeurs kunnen de Amsterdamse Concertzender ook uitzenden.

Concertzender zal de binding met de hoofdstad versterken in haar programmering met culturele agenda’s, podiumnieuws, actualiteiten en uitbreiding van het aantal Amsterdamse registraties. Voor het einde van het jaar is het de bedoeling dat Concertzender gevestigd zal zijn in het nieuwe ‘MuzyQ’ gebouw te Amsterdam. Concertzender komt van oorsprong voort vanuit Salto.

Concertzender zal overigens van 1 november tot 1 februari vooralsnog geen nieuwe programma’s uitzenden, maar een mix van herhalingen van avondprogramma’s. De bedoeling is dat daarna weer een reguliere programmering te horen zal zijn in de nieuwe opzet.

Het radiostation TMF HitRadio wijzigt per komende zondag haar naam in HitRadio. Dit is een gevolg van het einde van het naamrecht voor Sky Radio Group op het voeren van het radiomerk ‘TMF’. Sinds 1 oktober 2008 is MTV Networks geen participant meer in het radiostation dat sinds die tijd volledig in handen is van de radiodochter van de Telegraaf Media Groep NV. HitRadio zendt alleen uit op de kabel en internet en is het vierde radiostation van de Sky Radio Group.

HitRadio is een merk dat Sky Radio Group sinds 1992 in handen heeft. In 1992 heeft het bedrijf een half jaar al onder deze naam een kabel-radiozender gehad als voorloper van Radio 538. De programmering en het format van HitRadio zal identiek blijven als TMF HitRadio. De reden waarom het radiobedrijf nu kiest voor de naam HitRadio en niet het in september aangekondigde HitRadio TMS is volgens zegsman Martin S. Banga dat de aankondiging toen voorbarig was en ‘voortschrijdend inzicht’ uiteindelijk de naam HitRadio voortbracht.

De grootste kabelaar van Nederland, Ziggo, is ‘gematigd positief’ over het nieuwe model dat minister Plasterk (PvdA) van media heeft voorgesteld waarbij programmaraden worden afgeschafd en vervangen door marktonderzoek en (door de kabelaars benoemde) klantenraden. “Het is positief dat marktonderzoek leidend zal zijn,” aldus Ziggo-woordvoerder Gradus Vos. Ziggo heeft sinds haar ontstaan de ‘oorlog’ verklaard aan de huidige programmaraden en weigert structureel de huidige mediawettelijke bepalingen uit te voeren en procedeert daartegen tot aan de hoogste rechtelijke instanties opdat ze de adviezen van programmaraden niet hoeven uit te voeren.

Ziggo zet volgens zegsman Gradus Vos wel vraagtekens bij het kijkonderzoek. Het kabelbedrijf wil weten hoe het er uit komt te zien en wil ook weten hoe de invulling van de details zullen zijn. Bovendien vraagt de grootste kabelaar van Nederland zich af waarom er meer dan één klantenraad moet komen (per kabelaar). De PvdA-minister stelde dat er meerdere klantenraden moeten komen om regionale betrokkenheid te behouden; onduidelijk is wat de minister bedoelde met het begrip regionaal.

UPC zegt bij monde van Ronald Suttmuller nog niet te kunnen reageren op de plannen. NLkabel, de branchevereniging van kabelbedrijven als UPC en Ziggo, liet via zijn directeur Rob van Esch weten het stuk nog te ‘bestuderen’ en vooralsnog geen commentaar te hebben. Van Esch staat bekend als fel debater en bestrijder van programmaraden in discussies, maar wil zich nu er een ander plan ligt, er niet over uitlaten.

Martin S. Banga is namens de Nederlandse Vereniging voor Commerciele Radio (NVCR) blij dat programmaraden voor het radiodeel worden afgeschafd. Volgens de voorzitter van de branchevereniging van de commerciele landelijke radiostations zijn programmaraden ‘gedoe en kan het simpeler’. Plasterk stelt in zijn brief voor dat waar kabelaars 35 of meer radiostations analoog en 45 of meer radiostations digitaal uitzenden er verder geen regulering komt, behoudens de bestaande wettelijke mustcarry plicht de publieke landelijke (5x), regionale (1x), lokale en Vlaamse publieke radiozenders door te geven.

De Vereniging voor Satelliet Televisie en Radio Aanbieders (VESTRA) waarin de commerciële landelijke televisiezenders vertegenwoordigd zijn, kon geen reactie geven. Deze wil eerst een bestuursvergadering hebben belegd voordat een reactie gegeven kan worden op de plannen.

Afzonderlijke tv-stations zijn terughoudend met het geven van commentaar. SBS wilde niet reageren op de kwestie. RTL Nederland wèl. John de Jong zegt namens de Luxemburgse zenders dat de voorstellen “een goede stap in de goede richting” zijn, en dat wat hem betreft er minder regels kunnen zijn opdat de markt zijn werk kan doen. De RTL-verantwoordelijke voor distributie wil behoudens deze uitspraken, niet ingaan op de kwestie.

Discovery Networks Benelux (exploitant van zenders als Discovery Channel en Animal Planet) zegt bij monde van algemeen directeur Jochem de Jong met de gegeven informatie niet voor het nieuwe model te zijn. “Het huidige systeem blinkt niet uit in goed functioneren. Het is duidelijk dat gezien de aanmerkelijke marktmacht van de kabelaars er iets geregeld moet worden. We zetten vraagtekens bij de plannen. Wij richten ons op mannen van 20 tot 49 jaar met Discovery Channel. Het wordt niet duidelijk hoe marktonderzoek gedaan zal worden. We geloven dat de minister ter goede trouw is, maar we willen wel weten waarop we ja zeggen. Het is niet de bedoeling dat je 15 keer de grootste-gemene-deler krijgt; diversiteit en pluriformiteit zal ook naar voren moeten komen evenals specifieke doelgroepen,” aldus De Jong.

Kabelraden.nl, het ondersteuningsorgaan van programmaraden zegt bij monde van Pablo Meegdes positief te zijn dat ‘ideeën en elementen van het model van programmaraden zijn overgenomen’. “De programmaraden beraden zich echter nog over het voorstel”.  Om die reden stelt Meegdes nog geen mening te kunnen geven namen de programmaraden. Wel valt het hem op dat radio niet betrokken wordt in het voorstel. “Het is gebleken dat voor kleinere zenders waaronder Concertzender en buitenlandse publieke radiostations het van belang is dat de consument ook invloed op het radiopakket heeft,” aldus de Kabelraden-zegsman. Volgens Meegdes ondervinden de huidige programmaraden veel problemen. Gemeentes en kabelaars geven in de optiek van het programmaraden-ondersteuningsorgaan niet de benodigde ondersteuning. Programmraden hebben samen met Kabelraden.nl een ander model ontwikkeld, waarvan volgens Kabelraden.nl er ‘elementen’ zijn overgenomen. Voor een definitieve mening hangt volgens Meegdes veel af van de uitwerking van het voorstel, maar Meegdes benadrukt dat het positieve element is dat er nu voor zowel het analoge als digitale pakket zwaarwegende adviezen komen.

Er is nog geen nieuw (officieel) standpunt van het Commissariaat voor de Media over het wel of niet toelaten van de kandidaat-publieke omroepvereniging WNL. Dit stelt Wanda Bade, woordvoerster van het Commissariaat voor de Media. “We krijgen nog een aanvullend verzoek van de minister van OCW waarop we pas daarna zullen reageren,” aldus Bade. Het Commissariaat voor de Media wil niet vooruitlopen over of een dergelijk advies positief of negatief zal zijn.

De Telegraaf schreef afgelopen vrijdag dat het Commissariaat voor de Media alsnog ‘positief’ zou zijn over WNL, waarbij voorzitter A. van Westerloo stelde dat op basis van een gesprek “is gebleken dat wij alle twijfels die er nog leefden hebben kunnen wegnemen”. Volgens de WNL-voorzitter in diezelfde krant, is de kleur van het logo gewijzigd, de rol van de ledenraad aangescherpt, een conceptreglement voor raad van toezicht en is vastgelegd de overheidsalariëring te volgen waarmee in de optiek van Van Westerloo alles gedaan is ‘wat ons gevraagd is, . Volgens de woordvoerster van het Commissariaat ‘kan er best een positief gesprek zijn geweest, maar dat betekent nog niet dat er een formeel standpunt is ingenomen.

Het Commissariaat adviseerde eerder vooralsnog negatief over de toelating van Omroep WNL vanwege twijfels bij de gedefinieerde stroming van WNL, de loyaliteit van diens voorzitter van de Raad van Toezicht van WNL (Loek Hermans) en de verbondenheid met de Telegraaf Media Groep NV waaruit WNL is voortgekomen. Uiteindelijk is het aan PvdA-minister Plasterk om een besluit te nemen over toelating van (nieuwe) publieke omroepverenigingen.

COLUMN – Het Christen Democratisch Appèl (CDA) heeft Silvio Berlusconi, zijn politieke partij (Popolo della Libertà) en zijn mediabedrijven een enorme dienst bewezen. Samen met de andere onderdelen van de Europese Volkspartij waarin onder andere christendemocraten zetelen,  verwierp het CDA pogingen van o.a. liberalen, groenen en sociaaldemocraten om een nieuwe richtlijn over mediaconcentratie en de bescherming van pluralisme in te stellen. Ook verwierp het CDA het doen van nader onderzoek naar de Italiaanse situatie en een veroordeling van de belangenverstrengeling tussen politieke, economische en mediamacht die in Italië bestaat.

De resolutie werd met weinig stemmen verschil verworpen; indien het CDA voor had gestemd in het Europees Parlement, was deze aangenomen. Tegelijkertijd diende een aantal Italiaanse europarlementariers namens de Europese Volkspartij een resolutie in die juist de ‘verscheidenheid’ van de Italiaanse mediasector onderstreepte en waarin gesteld werd dat ‘eventuele dominanties nog te bewijzen’ zijn. Ook stond in deze resolutie dat nieuwe technieken waaronder digitalisering en internet uitgebreide keuze en grotere participatie van burgers zouden bewerkstelligen waardoor geen sprake kan zijn van een informatiemonopolie. Dit laatste is een interessante stelling die in Nederland vooral bijval vindt bij mensen als Rob van Esch (die de kabelsector vertegenwoordigt), Marcel Nijhoff en Bernard Dijkhuizen (beiden directieleden van Ziggo, de grootste kabelaar van Nederland) in de redenatie dat er voldoende keuzevrijheid is en regelgeving eigenlijk niet opportuun is bij deze spelers met aanmerkelijke marktmacht.

Het CDA stemde niet voor, maar ook niet tegen deze resolutie; ze stemde blanco. De overgrote meerderheid van de Europese Volkspartij steunde deze resolutie wèl. (Het CDA maakte bij deze resolutie overigens niet het verschil).

Opvallend is de redenatie waarmee het CDA de resolutie van de liberalen, groenen en sociaaldemocraten niet wilde steunen; het zou een binnenlandse aangelegenheid zijn. Los van het gegeven dat dat allang niet meer zo is (Berlusconi gebruikt en misbruikt buitenlandse premiers en staatshoofden voor zijn eigen doel, en klaagt buitenlandse media net zo aan). Daarnaast – en dat is een veel meer valide argument – kan de Europese Unie onmogelijk andere potentiële EU-lidstaten alsmede de nieuwe lidstaten als Bulgarije en Roemenië –  de maat nemen, als ze niet net zo optreedt tegen de originele oprichtende EU-landen.

In die zin heeft de grootste politieke partij van Nederland Silvio Berlusconi een hele grote dienst bewezen. Berlusconi kan nu met een gerust hart in eigen land zeggen dat zelfs Nederland niet vindt dat er daadwerkelijk een probleem is dat de Europese Unie zich er mee bezig dient te houden. Het CDA stelt veelal dat ‘stille diplomatie’ meer zou bereiken met betrekking tot situaties als die in Italië dan daadwerkelijk de zaken aan te pakken. De vraag is wat het CDA nu bedoelt. Bedoelt het CDA dat ze daarmee steun verkrijgt voor een ‘postje’ (lees baantje) voor een CDA-kopstuk in Europa? Of steekt het CDA gewoon haar kop in het zand. Het blanco stemmen op de EVP-resolutie is dan weer een vrij laffe methode om je niet voor maar ook niet tegen een situatie uit te spreken.

Hoe dan ook, de facto keurt het CDA de handelwijzes van Silvio Berlusconi goed. Het belooft wat als binnen twee jaar NOS-RTV (directe) politieke benoemingen zal verkrijgen in haar Raad van Toezicht. De hoofdredacteur van het NOS Journaal is gewaarschuwd! De vraag komt op hoe de regering omgaat met Henk Hagoort, de voorzitter van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep (Nederlandse Omroep Stichting). Hagoort is – net als zijn voorganger Harm Bruins Slot – aanhanger van het CDA, dat is bekend. Zou het CDA de komende periodes gaan proberen haar regeringsmacht bij de landelijke publieke omroep verder kracht bij te zetten? Immers directe interventiemacht is geen probleem…toch? Mocht de huidige hoofdredacteur van het NOS Journaal te weinig ‘luisteren’ naar en dealen  met de regering, kan getracht worden deze ergens binnen de overheid een mooie positie te geven. Dit laatste is geen ongebruikelijke methode, gezien het verleden. Plasterk is nou eenmaal niet de sterkte figuur als mediaminister; het CDA heeft er misschien wel meer invloed op dan de PvdA zou wensen….leve de vrijheid van informatie! Leve Silvio Berlusconi, leve het CDA!

Dit commentaar is een column met een mening en aldus geen journalistiek artikel

Prof. Sweder van Wijnberger, prof. Jo Bardoel en prof. Bas Hessel zijn door staatssecretaris Frank Heemskerk (PvdA) van Economische Zaken aangesteld om als commissie het onderzoek te begeleiden naar de waardebepalingen van de voorwaarden voor de verlening van de etherfrequenties. In juni werd bekend dat de regering voornemens is de etherlicenties van radiozenders te verlengen op voorwaarde dat geinvesteerd wordt in DAB(+), maar dat daarbij een éénmalig bedrag voortaan betaald wordt voor gebruik van de ether. Hoe hoog dit bedrag zal zijn wordt onderzocht door SEO Economische Onderzoek, waarbij TNO ICT en het Instituut voor Informatierecht (IVIR) betrokken worden. Bij laatstgenoemde is overigens Egbert Dommering werkzaam die advocaat is (geweest) voor commerciële radiozenders; Nico van Eijk die zetelt in de Raad van Toezicht van Nederlandse Publieke Omroep (Nederlandse Omroep Stichting) is ook bij IVIR werkzaam. Prof Jo Bardoel is voorzitter van de commissie Media van de Raad voor Cultuur.

Op basis van het waardebepalingsonderzoek zal de regering het éénmalige bedrag bepalen. Volgens woordvoerder Edwin van Scherrenburg zijn de resultaten van het onderzoek in november beschikbaar. In 2003 werd op basis van een contante waarde waarbij gekeken werd naar omzetten in de radiosector die telkens vermeerderd werden, een percentage daarvan losgelaten (met een aantal correcties) die aan de overheid als eenmalig bedrag moesten worden afgedragen. Dit percentage bedroeg 7,5 % met een correctie op bereik. Daarnaast diende het uitgebrachte bod betaald te worden; dit laatste zal per 2011 niet met het geval zijn.

COLUMN – Daar zaten ze dan. Drie (onder)chefs van Ziggo. Voor een zaal van 100 ontevreden klanten. De hoofddirectie van Ziggo had blijkbaar niet het lef, de tijd of de zin om op de best bekeken publieke zender van Nederland zijn gezicht te laten zien. De vorstelijk verdienende Bernard Dijkhuizen, Walter Blom en Marcel Nijhoff (goed voor tezamen 1,635 miljoen euro aan inkomen en bonussen in 2008) die de feitelijke directie vormen, lieten hun secundanten het werk opknappen voor de publieke opinie. Eén jaar en vijf maanden na de lancering van Ziggo toonde TROS Radar via Nederland 1 aan dat de grootste kabelaar van Nederland haar zaken niet op orde lijkt te hebben.

Martine Ferment (Chief Service Officer ad interim), Nico Rijkhoff (director brand & communications) en Paul Hendriks (Chief Technology Officer) zaten erbij en keken ernaar. Ze zaten erbij alsof ze voor het eerst mensen zagen die klant zijn. 3,2 miljoen klanten zijn mooi getallen, maar echte mensen? Nee…die kenden ze niet in hun werk buiten het bedrijf. Bedoeld of onbedoeld gaf het trio antwoorden die het effect kan ressorteren tot wegjagen van klanten. Een betere anti-Ziggo-reclame kunnen operatoren als KPN, Tele2 en Canal Digitaal zich niet wensen!

Je moet als bedrijf bijzonder arrogant willen overkomen voor je klanten en potentiële klanten, door eigenhandig te stellen dat media het maar beter niet over je moeten hebben. “Dat eigenlijk klanten heel goed behandeld worden” was de oorspronkelijke stelling op spontane klachten van klanten vorige week, om daaraan toe te voegen: “Gelet op het bovenstaande zijn wij van mening dat het uitzenden van een item van Ziggo niet nodig is.” Je moet maar durven, Ziggo weersprak dit bovendien niet in de uitzending!

Als je in deze lijn doorredeneert zou een vervolgstap kunnen zijn dat Ziggo nu – net als DSB in het verleden – mogelijke reclames bij bijvoorbeeld de STER (verkoper van publieke reclamezendtijd waarvan de gelden uiteindelijk bij de omroepen terecht komen) en omroepbladen terugtrekt? Of dat Ziggo voortaan inhoudelijke voorwaarden gaat stellen aan de miljoenen die de kabelaar aan de Nederlandse publieke omroep betaalt middels HDTV-bijdragen en vergoedingen voor themakanalen als Consumenten24 waar ook TROS Radar op wordt uitgezonden. Gelukkig is het zover nog niet…

Concreet steeg het aantal klachten bij TROS Radar in zeer korte tijd van 300 naar 2500. Nu kan Ziggo natuurlijk altijd denken, wat zijn nu 2500 klanten die klagen op 3,215 miljoen abonnees. Slechts 0,08 % van het abonneebestand. Dat zijn dus 99,92 % klanten zonder klachten! Een klein probleempje…die kunnen ook meekijken met Nederland 1!

Je zou denken, er zit een trio aan tafel die blij is dat mensen bereid zijn om geld maandelijks over te maken om produkten van je bedrijf af te nemen. En die klanten moeten goed bediend worden; en niet negativiteit als connotatie beschouwen bij de afgenomen Ziggo-produkten. Dat deze klanten niet hebben opgezegd is een wonder. Deze gedachtes speelden blijkbaar niet bij het trio, net als de uitgezonden antwoorden. “Mijn vrouw zei, of ik er uit of Ziggo er uit,” dat is toch heldere taal van een klant zou je zeggen! Misschien dacht het trio serieus dat de beste man naar elders moest! Het trio stelde zich aldus eerder kafkaiaans op dan begripvol en meedenkend…….

“Ik weet ook gewoon waar de verbeterpunten zitten”, “het is niet zo dat de klantenservice zich niet houden aan afspraken […] “iedereen binnen het bedrijf Ziggo, houdt zich aan afspraken, afspraken die we maken worden ook nagekomen”, “ja ik heb net ook al antwoord gegeven, we weten dat het een probleem is…”, en in antwoord op vraag wat gaat u doen om de problemen op te lossen? “Wij zijn een stuk beter geworden dan we waren”.

De vraag zal vast bij menig kijker zijn opgekomen: wil ik überhaupt zaken doen met een bedrijf die zich zo manifesteert en met zijn klanten om gaat? Het mooiste antwoord was op de vraag wat gaat u er aan doen dat dit soort stromen voorkomen worden, anders dan waar u al mee bezig was “We gaan gewoon door waar we mee bezig zijn, het wordt steeds beter…”

Je zou natuurlijk kunnen stellen dat het een campagne is van Antoinette Hertsenberg van TROS Radar. Er zijn immers mensen die haar liever niet tegen willen komen en betichten van selectief monteren en het opzetten van een hetze. Probleem is alleen dat hetgeen dat gezegd is, echt gezegd is en dat het trio dat de feitelijke directie vormt van Ziggo blijkbaar zo te boek wenst te staan. Als een (rechterlijke) procedure tot rectificatie vanuit Ziggo uitblijft, moet bovendien er vanuit worden gegaan dat hetgeen is uitgezonden, authentiek is.

De vraag die dan ook opkomt, zou de Lakeman-methode bij Ziggo werken?! Ziggo heeft immers 79,6 % van de huishoudens in haar gebied als klant. En dat is aldus een speler met aanmerkelijke marktmacht. Ze verliest relatief weinig klanten, blijft omzetstijgingen behalen en is onderdeel van private equity-partijen die bijzonder hoge rentes vragen (tot zo’n 15 %!) aan Ziggo. Daar betalen klanten hun geld aan. Een slordige 5,5 miljard euro aan schuld heeft het bedrijf. In 2008 betaalde het in totaal 604,8 miljoen euro (!) aan financieringslasten op 1,2 miljard euro aan omzet en dat bij een gigantische EBITDA-marge.

De vraag is wat er gebeurt met Ziggo indien in korte tijd 10 % tot 30 % van de klanten wegloopt. Waarom blijven mensen überhaupt klant als ze zoveel problemen hebben met het bedrijf?! Waarschijnlijk zal bij het weglopen van 10 % tot 30 % op een gegeven moment de financieringsbasis wegvallen van het bedrijf; het vertrouwen van de financiers slinken, waarmee Ziggo plots in een rampscenario terecht kan komen.

Dit laatste heeft an sich niets met TROS Radar te maken, maar Ziggo’s houding als marktpartij met aanmerkelijke marktmacht die toch wel zeker is van zijn geld ten behoeve van de (rente-afdracht aan de) privaty-equity jongens en meisjes, is mogelijkerwijs hiermee verklaard. Zouden Ferment, Rijkhoff en Hendriks hebben gedacht: “ze blijven toch klant, kan ons het schelen wat we zeggen? wij zitten hier met onze inkomens goed dankzij u, u gaat toch niet weg!”

De enige wijze waarop een bedrijf als Ziggo daadwerkelijk meer voor haar klanten zou doen, is als diens klanten opzeggen. Echte concurrentie is gewild; met 79,6 % van de markt kan daar (helaas) niet over gesproken worden, ook al is er wel de keuze. De OPTA-keuze laat nog (te) lang op zich wachtenl Ziggo’s acties tot eindeloos traineren werken mogelijkerwijs in het tijdsvoordeel van Ziggo…

UPC heeft jaren geleden inmiddels een surseance van betaling-situatie mogen meemaken en lijkt haar leven enigszins te hebben gebeterd.

De vraag is dan ook of een Ziggo-Lakeman-figuur effect zou ressorteren bij Ziggo?!

David de Jong

Dit commentaar is een column met een mening en aldus geen journalistiek artikel

PvdA-minister Ronald Plasterk heeft gister in een brief aan de Tweede Kamer een nieuw plan neergelegd bij de Tweede Kamer voor de afschaffing van programmaraden en de introductie van ‘klantenraden’. In de optiek is de invloed van programmaraden door een uitspraak van de Raad van State ‘beperkt’. Die uitspraak bepaalde dat als tv- of radiozenders een overeenkomst sluiten met kabelaars om alleen buiten het officiele basispakket te mogen worden uitgezonden, programmaraden de beschikbaarheid van zenders voor het basispakket niet mogen afdwingen. Volgens de minister wordt de consumenteninvloed met de programmaraden onvoldoende gegarandeerd, zijn procedures omslachtig en is er kritiek vanuit de Europese Commissie. Programmaraden kunnen (wettelijk) praktisch alleen adviseren over maximaal 8 analoog door te geven televisiezenders en 16 analoog door te geven radiozenders, indien deze zenders zich beschikbaar stellen.

Met name de grootste kabelaar van Nederland, Ziggo, is sinds haar ontstaan (evenals haar voorgangers Casema, Multikabel en @Home) in een eindeloze juridische strijd verwikkeld met programmaraden aangezien deze de ‘oorlog’ heeft verklaard aan de programmaraden en praktisch categorisch weigert adviezen uit te voeren, tenzij de hoogste rechter van Nederland (De raad van state) dit zou afdwingen met (hoge) dwangsommen. Procedures daartoe duren echter eindeloos lang.

Doelstelling van het regeringsbeleid is nog steeds om op de dominante infrastructuur voor televisie-ontvangst (79,4 % van de Nederlandse huishoudens ontvangt televisie via de kabel, aldus TNO) vormen van consumenteninvloed te hebben. Dit dient volgens de PvdA-minister het doel een ‘pluriform en betaalbaar programmapakket’ die van belang is voor het ‘democratisch functioneren van de samenleving’. Overigens zijn de tarieven van kabelaars in de brief van Plasterk onbesproken. Deze is voor meer dan 5,36 miljoen kabelklanten ofwel minimaal 16,25 euro, respectievelijk 16,70 per maand.

Klantenraden en marktonderzoek

Met de afschaffing van programmaraden wil de minister komen tot ‘klantenraden’. Deze zal niet langer door een volksvertegenwoordigend orgaan worden ingesteld en benoemd (thans gemeenteraden), maar door kabelaars. Het Commissariaat voor de Media zal vervolgens moeten toezich op ‘onafhankelijkheid’ en ‘zodanig zijn samengesteld dat zij volwaardige gesprekspartners voor de kabelexploitanten vormen’. De mediawet-toezichthouder krijgt als het aan de minister ligt, in plaats van het parlement daarbij de rol toebedeeld daar nadere regels over te maken. Of en in welke mate representativiteit en regionaal-gebondenheid een rol speelt, wordt niet nader ingeuld door de minister anders dan dat er meer dan één klantenraad dient te bestaan. Praktisch bedient Ziggo bijvoorbeeld met 3,2 miljoen huishoudens alle Nederlandse provincies behoudens Zeeland.

Kabelaars zullen ‘onafhankelijk representatief’ (geregionaliseerd) onderzoek moeten doen naar de voorkeuren van hun kabelabonnees, op geregionaliseerd niveau. Op welke wijze de regionalisering moet blijken, laat de minister in het midden. Deze cijfers – die openbaar zullen moeten worden – zullen daarbij door de Stichting Kijkonderzoek worden gevalideerd. Deze stichting is al verantwoordelijk voor het branchebreed erkende continue kijkondezoek dat door IntomartGFK wordt uitgevoerd.

Op basis van de kijkcfijers dienen vervolgens in principe 15 analoge tv-zenders en 30 ‘vrij toegankelijke’ digitale tv-zenders te worden ingevuld op de kabel in het standaardpakket. Kabelaars mogen daarbij afwijken van het marktonderzoek indien daarbij motivaties voor bestaan en aan de klantenraden wordt verantwoord.  De klantenraden mogen gemotiveerd twee analoge en twee digitale televisie-zenders aanwijzen als bindend advies. Die zijn volgens de minister bedoeld voor o.a. ‘kleinere publieksgroepen, nieuwkomers en regionale voorkeuren’.

Het Commissariaat voor de Media krijgt naast een toezichthoudende rol (die ze al heeft bij de huidige programmaraden), extra bevoegdheden. Zo krijgt ze ook het toezicht op het marktonderzoek (‘onafhankelijk en gerenommeerd’), een voor de kabelraden en kabelaars informatieve rol, alsmede de mogelijkheid om kabelaars bij ‘onvolkomenheden’ programmacategoriën op te leggen. Dit is door de minsiter genoemd als mogelijkheid als het model ‘onvolkomenheden’ zou omvatten en op onderdelen ‘tekort schiet’.  De minister noemt daarbij Engelstalige, Franstalige, Duitstalige publieke zenders, maar ook Nederlandstalig commercieel algemeen, een kinderzender en muziekzender als voorbeelden. Minister gaat uit van een goede mix van Nederlandse en buitenlandse publieke en commerciele kanalen.

Opvallend is dat de minister van mening is dat voor het radio-aanbod omdat er ‘geen problemen’ zouden bestaan geen regels gaan gelden indien kabelaars 35 of meer radiozenders en/of 45 of meer digitale kanalen aanbiedt. Een opvallende stellingname, aangezien er de afgelopen jaren ook op radiovlak de nodige procedures zijn geweest.

DVB-T: vooralsnog geen verplichtingen, tenzij ‘significant’….

Voor de digitale ether (DVB-T) zullen er vooralsnog geen verplichtingen worden opgelegd, tenzij de infrastructuurgebruikers een ‘significant’ aantal huishoudens bedienen. Praktisch komt het er op neer dat Digitenne van KPN, als exclusieve gebruiker van de commerciële etheruitzendlicentie (tot 2017 onherroepelijk afgegeven) daarmee gevrijwaard is, tenzij het meer dan 50 % van de Nederlandse huishoudens als klant verkrijgt. De Tweede Kamer had in meerderheid opgeroepen tot de instelling van een programmaraad voor Digitenne van KPN. Volgens de minister kan het alleen in het kader van Europese regelgeving in de ‘significante’ vorm. Voor het satellietaanbod zal er geen regulering komen omdat ‘de satelliet in buitenlandse handen is’. Mogelijk doelt de minister op M7 Group SA (als dochter van het in Nederland gevestigde CDS Cooperatieve) die vanuit Luxemburg actief is met Canal Digitaal.

Overigens blijven de mustcarryregels voor de verplichte uitzending van de publieke Nederlandse Vlaamse hoofd- radio en televisiezenders in het analoge én digitale domein bestaan.

De invoering van de nieuwe modellen vergt een wetswijziging; invoering van het model zal aldus de steun van (een meerderheid in) het parlement behoeven en zal daarom – indien deze steun verkregen wordt – waarschijnlijk minstens een jaar duren.

Begin 2010 zal de Franstalig Belgische publieke internationale zender RTBF Sat ophouden te bestaan. Dit is een gevolg van bezuinigingen bij de RTBF die 23,5 miljoen euro moet besparen in drie jaar tijd, aldus berichtgeving in Franstalig Belgische media. RTBF Sat startte op 26 november 2001 haar uitzendingen en zal begin 2010 na ruim acht jaar stoppen. De zender startte oorspronkelijk op de Astra1, maar in november 2008 verhuisde het kanaal naar de Hotbird, op dezelfde transponder waarop het Franstalig Belgische satellietpakket TéléSat van start ging die RTBF La Une en RTBF La Deux (gecodeerd) aanbiedt voor haar abonnees (evenals via de Astra1 de vijf hoofdradiostations van de RTBF).  De RTBF kondigde ook aan te stoppen met haar kortegolfuitzendingen van RTBF International, die vooral RTBF La Première over neemt. De verwachting is dat RTBF International ook op de middengolf en satelliet zal ophouden te bestaan. In Franstalig België zal RTBF La Trois tot een volwaardigere zender worden omgevormd zonder reclame.  TeleSat heeft (nog) geen overeenkomst voor uitzending van RTBF La Trois op satelliet. RTBF La Trois zal zich vanaf begin volgend jaar richten op jongeren, fictie, originele taaluitzendingen van o.a. films, en archiefmateriaal en herhalingen. Dit kanaal is te zien via DVB-T alsmede het Franstalig digitale kabelaanbod. De RTBF houdt voor internationale distributie beperkte heruitzending van enkele programma’s via TV5Monde. De grootste kabelaar van Nederland, Ziggo die ook actief is in grensgebieden met België geeft RTBF Sat door in haar digitale standaardpakket; in het verleden gaf het RTBF La Une analoog door die thans via de Nederlandse kabel alleen nog bij CAIW en Delta Kabelcomfort (Zeeland) beschikbaar is.

COLUMN – Over de grenzen…..Oftewel ‘crossing borders’ was het thema van het ‘nationale omroep congres’ dat gisteren door Informa’s Broadcast Press Hilversum georganiseerd is.

Het congres leek een groot sprookje. De sprekers waanden zich in de mooie wolken van bekende verhalen over crossmultimedialiteit. Hoogstens een nieuwe benadering van het beoordelen van gebruikers-statistieken en steeds meer gericht adverteren in interactieve omgevingen, afkomstig uit de internetwereld, kan als een van de weinige verfrissende momenten worden beschouwd van het congres.

Dat de wereld sinds ruim een jaar er heel anders uitziet, was geen onderdeel van het programma. Twintig jaar lang groeide de Nederlandse televisie- en radiomarkt. Soms als kool. Er waren tijden dat geld niet op kon! Niets was te gek. Daar is toch echt een einde aan gekomen de afgelopen periode! Het gaat altijd fantastisch, of op z’n minst ‘gezien de omstandigheden goed!’ is echter bij veel bedrijven nog steeds het credo.

De werkelijkheid is een stuk weerbarstiger. Het grootste commerciele televisiebedrijf van Nederland haalt de helft van haar dalende operationele resultaat uit (de eveneens dalende prestaties van) haar radiostation (!); niet alleen zij, maar ook het grootste Nederlandse produktiebedrijf is bezig met personeelsreductie, koude saneringen vinden plaats; jaarcontracten worden niet verlengd; freelancers krijgen minder werk, en kleine en grotere bedrijven hebben het niet makkelijk in de mediasector. En dat terwijl de voorspellingen voor de komende periode in de mediasector nog niet echt rooskleurig genoemd kunnen worden.

Het was deels in de wandelgangen enigszins het gesprek van de dag, maar de organisatoren hadden eerder oog voor de zoveelste presentatie van Wakker Nederland (WNL), een eindeloze reeks aan beelden van grappig bedoelde crossmediale programma’s en een op zich grappig sprekende vooramlig Endemol-kopstuk uit het Verenigd Koninkrijk. De minister van OCW, Ronald Plasterk vertoonde zich dit keer niet met of zonder hoed, hij bedankte voor de ‘eer’ om op video iets te mogen melden; ook Eric van Stade van SBS Broadcasting BV  (de tweede commerciële televisiegroep van Nederland) deed dit; Niels Baas (MTV Networks), Henk Hagoort (NPO), Jochem de Jong (Discovery Networks Benelux) en Bert Habets (RTL Nederland Holding) die trachten op video nog stelling te nemen in ultrakorte filmpjes kregen verder geen ruimte.

Het is tijd voor een symposium waarbij  het thema ‘De media in crisis! Hoe verder?’. Een mix van financieel directeuren, algemeen directeuren (van diverse disciplines), bankanalisten, commercieel directeuren, adverteerders en distributievertegenwoordigers, zouden in een symposium de discussie moeten aangaan wat er aan de hand is, hoe dit komt, maar vooral hoe de mediasector daarmee moet omgaan. Innovatie komt tot stilstand, zeker in de commerciële mediasector, nieuw Nederlands produkt is/wordt teruggebracht op televisie en de publieke omroepsector krijgt in 2011 de nodige nieuwe problemen. Wat zijn oplossingen en hoe zou de mediasector daarmee om moeten gaan. Doodzwijgen is geen optie!

Een zichzelf ‘nationaal omroep congres’ noemend platform dat totaal voorbij gaat aan deze werkelijkheid, is dan uiteindelijk vooral verworden tot een wel heel dure ‘ontmoet en groet’ plek.

PS> Toeval of niet, de aan het Omroepcongres gelieerde Broadcast Magazine, kondigde daags na dit congres vandaag aan te worden overgenomen door FC Klap…..

Dit commentaar is een column met een mening en aldus geen journalistiek artikel