De Raad van Bestuur van de Nederlandse Omroep Stichting (NOS, ook bekend als NPO) maakt per begin volgend jaar aankomende een einde aan de uitzendingen van Concertzender. Dit hebben de Concertzender en de Raad van Bestuur van de NOS/NPO bekend gemaakt. Het streven is de nieuwe situatie per 1 april 2009 te laten ingaan. Concertzender bestaat sinds 1982 als zender die zich op serieuze muziek richt.
Het radiostation kent distributie via de digitale ether (DVB-T via de eigen capaciteit van de Nederlandse Publieke Omroep waarmee het ook voor Digitenne-abonnees toegankelijk is), hernieuwde kabelkapaciteit die gestaag aan het uitbreiden was (o.a. Rekam, UPC Haarlem/Fryslan, Kabel TV Krimpen e.d.) nadat eerder de Raad van Bestuur van de NOS Radio 6 op de landelijke kabelplek van Concertzender plaatste. Ook is de zender via internet beschikbaar, waar ook 12 themakanalen van Concertzender worden uitgezonden waaronder een ‘surround’ kanaal dat ook via de kabel wordt aangeboden.
Volgens Concertzender is een ‘zender die zich richt op de serieuze muziek niet langer welkom’. Concertzender stelt dat Ruurd Bierman van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep en voorzitter van Stichting Concertzender, deze niet ‘meer vindt passen in het bestel van de publieke omroep waar toegankelijkheid en herkenbaarheid tegenwoordig zo in de smaak zijn’ en waar ‘vooral om luistercijfers’ gestreden wordt.
Concertzender stelt ‘zijn taak als muziekzender voor en door het muziekleven nog lang te kunnen voortzetten. Desnoods zonder financiering van de NPO, hoewel de radiozender een publieke zender bij uitstek is.’ Volgende maand viert de zender haar zilveren jubileum. D66 uitte onlangs haar zorgen over de toekomst van Concertzender en stelde daar kamervragen over.
De Raad van Bestuur van de NOS meldt in een eigen persbericht het voornemen te hebben de ‘programmatische taken over te hevelen naar de individuele publieke omroepen’. Als reden wordt de nieuwe mediawet opgevoerd waarin het onderscheid tussen hoofd-en neventaken komt te vervallen en waarmee volgens de Raad van Bestuur van de NOS ‘de huidige constructie met een aparte stichting Concertzender hierdoor haar bestaansrecht verliest’. De financiering aan Concertzender (circa een half miljoen euro) zal naar de omroepverenigingen gaan die volgens de NOS-Raad van Bestuur deze taken over zouden nemen. De belangen van het personeel zullen volgens de NOS-Raad van Bestuur ‘zorgvuldig’ worden ‘gewogen waarbij de NPS en VPRO gevraagd is ‘de mogelijkheden voor de inzet van medewerkers en vrijwilligers’ te ‘onderzoeken.
Eerder dit jaar deed de Raad van Bestuur van de NOS een aanvraag bij minister Plasterk (PvdA) van OCW om drie nieuwe themakanalen radio digitaal via de kabel te kunnen bieden. Voor deze drie themakanalen die rondom Radio 4 en Radio 6 worden gepositioneerd en dat merk zouden verkrijgen, is nog geen toestemming verleend door de minister die daar voor eind dit jaar over zegt te beslissen. Het idee van een einde van Concertzender raakte op 12 augustus via DutchMedia bekend toen de Radio 4/6 zendermanager dit meldde.
De stellingname dat door het vervallen van het onderscheid hoofdtaken en neventaken het ‘niet langer doelmatig en doeltreffend een aparte constructie voor de verspreiding van programma-aanbod van de Concertzender in stand te houden’ is een opvallende. Dezelfde Raad van Bestuur laat FunX als ‘buiten’ Hilversum geplaatste zender als landelijke zender (via de Stichting Colorful Radio) wel voortbestaan en geeft daar jaarlijks een hogere bijdrage aan (voor 2009 2 miljoen euro).
Indien de Raad van Bestuur van de NOS de stichting Concertzender niet opheft, handelt deze mogelijkerwijs in strijd met de statuten en de samenwerkingsovereenkomst van de Stichting Concertzender en de Nederlandse Omroep Stichting. De statuten stellen voor de zender als doelstelling dat het radiostation het met medewerking van vrijwilligers verzorgen of doen verzorgen van radioprogramma’s van serieuze muziek waaronder jazz met in het bijzonder aandacht voor Nederlandse serieuze muziek en deze via ‘welke verspreidingswijze dan ook’ 24 uur per dag met een minimum aan gesproken woord dient te verzorgen. Uit een samenwerkingsovereenkomst tussen NOS en Stichting Concertzender blijkt dat de NOS zich zal inzetten faciliteiten te leveren aan Concertzender en er afstemming plaats vindt om dubbelingen met Radio 4 en Concertzender te voorkomen. De overeenkomst van eind oktober 1998 is voor onbepaalde tijd aangegaan. Met het opheffen van de organisatie, de uitzendingen via de kabel, internet en DVB-T alsmede de website zonder het opheffen van de stichting, is de vraag of tegen de statuten wordt gehandeld.
(UPDATE)
Jan Westerhof, directeur Radio voor de NOS-Raad van Bestuur en Ruurd Bierman, voorzitter van de Stichting Concertzender en lid van de Raad van Bestuur bestrijden de gedane stellingnames van de Concertzender. “Dat we de genres van Concertzender niet meer zullen aanbieden, bestrijd ik,” aldus Jan Westerhof. “We gaan de genres beter programmeren. In die zin is het goed nieuws voor de muzieksector,” aldus de directeur radio van de Nederlandse Publieke Omroep die er op wijst dat er drie specifieke nieuwe digitale themaradiokanalen voor terug komen waarvoor de kabelovereenkomst ‘bijna rond’ is. Volgens Westerhof kan je als publieke omroeporganisatie met heel veel geld heel veel kanalen willen maken, maar is er nu voor gekozen om met de radiostrategie met Radio 4, Radio 6 en de themakanalen de genres klassieke muziek, jazz en wereldmuziek te bedienen. “Een kwart van de publieke FM-zenders die klassiek uitzendt, is een hele forse bijdrage,” aldus Westerhof die er op wijst dat het grootste deel van de luisteraars via de kabel luistert.
Volgens Ruurd Bierman is de termijn van invulling afhankelijk van de ingangsdatum van de nieuwe mediawet. De eerste kamer waar de wet thans in behandeling is, gaat uit van plenaire behandeling medio december waarbij de minister uitgaat van een ingangsdatum van 1 januari 2009. Ook de toestemming van de themaradiokanalen waarover minister Plasterk heeft toegezegd voor eind dit jaar daar over te beslissen is een afhankelijkheid. Verder zegt Bierman dat er ‘een plan moet zijn waarin in overleg tot uitdrukking moet komen hoe de belangen van de Concertzender en haar medewerkers het beste tot hun recht kunnen komen’. Pas dan kan Concertzender worden opgeheven, met als streefdatum 1 april 2009.
Bierman erkent dat de themakanalen radio – die voortaan via omroepverenigingen zullen lopen – mogelijk onderwerp van discussie kunnen worden van bezuinigingsrondes die per 2010 mogelijk moeten worden uitgevoerd.
Ruurd Bierman stelt verder: “Ik durf te zeggen dat het op lange termijn beter is mee te gaan in het stelsel van omroepvereningen dan als apart ding door te gaan binnen de Nederlandse Publieke Omroep. 10 jaar is Concertzender permanent ontzien in debatten over bezuinigingen. De huidige constructie verliest haar basis en het is beter een nieuwe oplossing te vinden binnen een nieuwe context. Dat het afgelopen is met de content van Concertzender is niet waar,” aldus Bierman. Bierman stelt verder dat in principe de nieuwe themakanalen ook (kosteloos) beschikbaar zijn voor distributie via alle platforms indien Radio 6 en FunX worden gedistribueerd.Over het statutair mogelijk strijdig zijn van de plannen stelt Bierman dat dit eigenlijk meer een juridische discussie is. Volgens Bierman is de hoofdreden de nieuwe mediawet en is de situatie van FunX die via lokale omroepen als coproduktiemodel vanuit de landelijke publieke omroep wordt ingestoken een ‘totaal andere’.
Gusta Korteweg, directeur van Concertzender stelt in een reactie het teleurstellend te vinden hoe de zaken zijn gelopen. Korteweg heeft geprobeerd de gehele Concertzender onder te brengen bij de VPRO, maar de Raad van Bestuur van de NOS heeft dit geblokkeerd, aangezien ‘binnen de kaders’ gebleven moest worden.”Als pleister op de wonde wordt een klein deel voortgezet. Genres als oude muziek, een groot deel klassiek, opera , kamermuziek, oude muziek, oude jazz zullen niet meer terugkeren. Het kind wordt met het badwater weggegooid. Veel wat we hebben kan simpelweg niet mee naar de nieuwe themakanalen.” De toekomst voor de 14 medewerkers en 125 vrijwilligers is ongewis; een baangarantie is niet gegeven; alleen dat er ‘zorgvuldig’ met hun belangen zal worden omgegaan. Concertzender wil nog onderzoeken of het mogelijk is om buiten het landelijke publieke bestel een plek te kunnen vinden met financiering.