BEELDCULTUURKRITIEK VOOR TELECRATEN
*update: nieuws onderaan*
AANKONDIGING – Op de avond van de Italiaanse parlementsverkiezingen richt de Infowarroom (De Balie, Amsterdam) de blik op het Italiaanse mediabestel, schrikbeeld van mediademocraten. Berlusconi staat symbool voor vriendjespolitiek, machtswellust en mediamonopolie. Maar wie kent de feiten voorbij het stereotype? Hoe mis is het eigenlijk met Italië en haar media?

Met veel Italiaanse televisie en de verslaggeving rond de verkiezingen, voorzien van vertaling en commentaar. Afgewisseld met columns over lieftallige assistentes in familieshows, voetbalverslaving en Berlusconi’s mediastrategieën.

“The camera is a tell-tale eye which captures what it can. But what about the rest? What about what happens beyond the limits of vision?”
Michelangelo Antonioni, filmmaker (inleiding bij Blow-Up, 1971)

Zondag 9 april 20:30 uur in De Balie bij het Leidseplein, Amsterdam als onderdeel van de ‘Infowarroom’. Toegang: gratis.

Met een discussie onder leiding van Pieter Hilhorst (publicist en columnist Volkskrant):
Marc Leijendekker (chef opinie NRC Handelsblad, voormalig Italië correspondent)
Thijs Niemantsverdriet (redacteur Vrij Nederland)
Maarten Veeger (Italië correspondent, oa. Het Financiële Dagblad, VPRO Radio)

Columns, voordrachten en interrupties door:

Harald Hendrix (hoogleraar Italiaanse taal en cultuur, Universiteit Utrecht)
Jaap Talsma (historicus, Universiteit van Amsterdam)
Gawie Keyser (publicist De Groene Amsterdammer)
Gianmarco Serra (Italiaans filmmaker, publicist en journalist)
Anna Bucchetti (Italiaans-Nederlands filmmaker)
David de Jong (mediajournalist)

De avond zal ook via internet via RealPlayer te zien zijn…
Zie ook de website van De Balie:
http://www.debalie.nl/artikel.jsp?podiumid=media&articleid=50237

Met medewerking van DutchMedia.

SPECIAL: ITALIAANS MEDIANIEUWS

Mediaset-zender krijgt boete, hoofdredacteur stapt op?
Rete 4, de Mediaset-zender waarvan het TG4-journaal dat zich de afgelopen tien jaar het meest uitspreekt voor Forza Italia en Silvio Berlusconi, heeft een boete van 250.000 euro opgelegd gekregen van de Italiaanse communicatie-autoreiteit AGCOM. Eerder al kreeg de zender een boete van 200.000 euro voor soortgelijke overtredingen in het TG4-journaal. Reden is dat de zender zich niet voldoende heeft gehouden aan de zogeheten ‘Par Condicio’ regels. Par Condicio staat voor de wetgeving die bepaalt dat gelijke aandacht aan de verschillende politieke groeperingen tijdens de verkiezingscampagnetijd gegeven moet worden. Volgens AGCOM heeft TG4 en haar presentator/hoofdredacteur tijdens de uitzending van 28 maart zich ongebalanceerd uitgesproken en is het equilibrium met name nadelig geweest voor de Italiaanse centrumlinkse coalitie (Ulivo en l’Unione). Bij elk onderwerp die politiek is, behoren steeds de ene kant en de andere kant van het politieke spectrum vertoond te worden, om kijkers op gelijke voet van informatie te voorzien. Dit is bij de TG4-uitzendingen op Rete 4 in de week van 22 tot 28 maart niet gebeurd. De zender is aangesproken op het gedrag opdat dit niet opnieuw voorkomt. Overigens is eerder ook het nieuwsprogramma Studio Aperto van Italia 1 gekapitteld omtrent het gebrek aan ‘Par Condicio’.

Emilio Fede: ‘ik zou kunnen beslissen op te stappen’

Emilio Fede, de 74-jarige hoofdredacteur en hoofdpresentator van TG4 op de ‘vierde’ zender, dreigt nu met opstappen tegenover Italiaanse media en in de eigen uitzending. “Ik zou ook kunnen beslissen om het hoofdredacteurschap van het journaal op te geven’, aldus de aangeslagen Fede. “Ik voel me dood gemaakt als journalist en hoofdredacteur,” vervolgt Fede die in zijn eigen uitzending aankondigde vrijdag op te zullen stappen en dan geen politiek nieuws meer te brengen uit protest. “Ik ben er zeker van de Par Condicio regels te hebben nageleefd. Dit is geen par condicio, dit is een kracht tegen de journalistiek. Ik vind het beschamend dat de FNSI (de Italiaanse ‘NVJ’) geen vinger heeft uitgestoken voor de waardigheid van een journalist die 50 jaar ervaring achter zich heeft”. Sinds Silvio Berlusconi in de politiek zetelt is Emilio Fede in de journalistiek een van zijn trouwste aanhangers. Algemeen bekend is dat Fede niet schroomt om in zijn uitzendingen (buiten campagnetijd) openlijk zeer negatief richting centrumlinks te spreken en openlijk zeer positief over Silvio Berlusconi, Forza Italia en zijn bondgenoten. Berlusconi’s Fininvest is voor 35,5 % controlerend eigenaar van Mediaset, het beursgenoteerde mediabedrijf waar de drie grote commerciële Italiaanse zenders Rete 4, Italia 1 en Canale 5 onderdeel van zijn. Mediaset heeft in Italië nauwelijks concurrentie in de Italiaanse (generalistische) commerciële televisiesector en beheerst circa 66 % van de Italiaanse televisiereclamemarkt.

Rai boos op Belgische kabelaar Coditel

De Italiaanse publieke omroep Rai is boos op de Belgische kabelaar Coditel. Coditel die o.a. operator is in de Belgische hoofdstad Brussel verwijderde per 28 maart jl. de analoge kabeluitzending van Rai Uno. Sindsdien is Rai Uno alleen digitaal beschikbaar via het iets duurdere digitale kabelaanbod. Volgens de Rai is deze niet ingelicht over de verwijdering uit het analoge aanbod, die het een eenzijdige overtreding noemt uit bestaande accoorden.

Bestaande doorgifteovereenkomsten tussen de Rai en Coditel werden per 1 maart tijdelijk verlengd. De Rai neemt de verwijdering van de analoge kabel serieus, aangezien Italianen die via de Coditel-kabel in België kijken, de mogelijkheid voor het verkrijgen van informatie voor de aankomende verkiezingen, is ontnomen. Het is voor het eerst dat Italianen buiten Italië kunnen stemmen, zonder naar Italië te hoeven.

MTV wil onmiddelijk einde uitzendingen Italiaanse concurrent All Music

De meerderheidseigenaar van MTV Italia (Telecom Italia Media) heeft bij de Italiaanse rechter een onmiddelijk uitzendverbod gevraagd van All Music. All Music, een zender van de l’Espresso-mediagroep zou volgens Telecom Italia Media illegaal uitzenden via de ether. Etheruitzendingen voor televisiestations zijn in Italië essentieel voor het bestaan, aangezien meer dan 80 % van de huishoudens televisie primair via de ‘antenne’ ontvangt.

MTV Italia is een joint venture van MTV Networks Europe (49 %) en Telecom Italia Media (51 %) opgericht omdat dat enige jaren geleden de enige mogelijkheid voor MTV was om in Italië via de ether actief te kunnen blijven en een bestaansrecht te houden. Daarvoor werkte MTV samen met de voorganger van All Music, ReteA.

l’Espresso had bij de rechter eerder bezwaar aangetekend tegen de overname van het homeshopkanaal Elefante TV waarmee MTV Italia en La 7 (eveneens een zender van Telecom Italia Media) hun digitalisering via de ether gestalte geven. De rechter verwierp de door l’Espresso geuitte bezwaren, die erop gericht waren dat Elefante TV hoofdzakelijk een homeshopzender is, waarvan de concessie verlopen was.

MTV Italia boekte in 2005 een omzet van 93,26 miljoen euro en een operationeel resultaat van 9,45 miljoen euro.

Viva Zapatero vanavond op VRT CANVAS!

Vanavond zal de Vlaamse tweede publieke zender VRT Canvas de documentairefilm VIVA ZAPATERO van de satiremaakster Sabina Guzzanti uitzenden. Vanaf 23:55 uur te zien. Viva Zapatero is een documentairepamflet over censuur, zelfcensuur, demoniseren, de vermenging van politieke macht met televisiemacht, de monopolisering van de media en het zien van satire als serieuze aanval door de politiek. Guzzanti was satiremaakster bij RaiTre, maar is in 2003 van het scherm gehaald nadat gigantische claims door o.a. Mediaset waren ingediend omdat die zich gedemoniseerd zag. De Raad van Bestuur van de Rai haalde na een aflevering het programma van het scherm om nooit meer terug te keren. Viva Zapatero is een reflectie met een knipoog naar de Spaanse premier Zapatero die in de ogen van Guzzanti het Spaanse mediabestel correct heeft hervormd nadat deze de verkiezingen won.

6 april nieuws!

Rel Canale 5/Mediaset omtrent politieke uitzendingen

Er is een rel ontstaan omtrent geschrapte debatten op Canale 5, de vlaggeschipzender van Mediaset, de mediagroep waar Berlusconi’s Fininvest de grootste aandeelhouder is.
Het plan van de de TG5-journaalredactie van Canale 5 was om een debat te organiseren tussen Romano Prodi en Silvio Berlusconi in de uitzending ‘Terra’. Terra is de achtergrondrubriek van de TG5-journaalredactie. Romano Prodi zou de uitnodiging voor het programma te laat hebben bereikt en volgens de krant Repubblica is Prodi van mening niet op de uitnodiging in te gaan vanwege het in zijn ogen ‘gebrek aan garantie voor onpartijdigheid’ bij een dergelijk debat.

Na de weigering van Prodi te komen heeft de Italiaanse premier Berlusconi voorgesteld om alleen in de studio te gaan zitten en door zes ‘linkse’ journalisten te worden geinterviewd om aan de ‘Par Condicio’ regels te kunnen voldoen. De reactie van de hoofdredacteuren van de kranten l’Unità, Liberazione, Manifesto en Europa was daarop om journalisten op te roepen niet mee te werken aan de uitzending vanwege het meewerken aan persconferentie voor de premier. De Unione-coalitie van Romano Prodi meldde daarop dat een dergelijk een uitzending een overtreding zou zijn op de Par Condicioregels. Ook het redactiecomité van het TG5-journaal protesteerde.

Vervolgens heeft de communicatietoezichthouder AGCOM die toezicht houdt op de Par Condicioregelgeving gemeld dat er in tegenstelling tot hetgeen Berlusconi meldde GEEN toestemming bestaat en dat AGCOM op voorhand niet ingaat op toestemmingsvragen, maar alleen achteraf toezicht houdt. AGCOM verklaarde verder dat in algemene zin het equilibrium van politici in uitzendingen moet worden nagestreeft tussen politieke vertegenwoordigers van de verschillende coalities. AGCOM riep omroepen op te letten op dit evenwicht in informatieve programma’s. Als reactie hierop besloot Silvio Berlusconi NIET naar het programma van Canale 5 te gaan.

Na deze gebeurtenissen is bij de opnames van een geplande discussie in het programma ‘Matrix’ van de oud-TG5 hoofdredacteur Enrico Mentana de uitzending praktisch geschrapt door een gebrek aan gasten. Francesco Rutelli van de links-liberale democratische partij Margherita en Pierro Fassino van de sociaaldemocratische partij DS verklaarden niet naar de Matrix-uitzending van Canale 5 te kunnen gaan omdat deze niet wilde voortborduren op een keuze van Canale 5 die met volle overtuiging de Italiaanse wetten wilde overtreden. Vervolgens besloten Rutelli en Fassino toch te willen naar de studio’s van Matrix toen deze vernamen dat Berlusconi niet de ruimte op Canale 5 zou blijven claimen. Als reactie daarop verlieten Gianfranco Fini van de rechtse partij Aleanza Nazionale en Pier Ferdinando Casini van de rechts-Christendemocratische partij UDC de studio, aangezien deze wachtten op de komst van Rutelli en Fassino. Beide politici verlieten de studio met de verklaring aan Repubblica dat ze vanwege de ‘slechte opvoeding en vulgaire onjuistheid van Fassino en Rutelli’ die beiden onnodig hadden laten wachten. Uiteindelijk heeft Canale 5 tijdens de uitzending van Matrix geselecteerde beelden uitgezonden van de Rai Tre-uitzending Ballaro’ van dinsdag jl. waarin Fassino, Rutelli, Casini en Fini te gast waren in een discussie.

De hoofdredacteur van TG5, Carlo Rossella verklaarde dat het hier ging om politiek onweer waarbij de journalisten geintimideerd zijn mochten deze het interview met Berlusconi accepteren.
Rossella was voordat hij TG5 hoofdredacteur werd, hoofdredacteur was van het Berlusconi-tijdschrift Panorama waar glamour, mooie meiden en politiek gecombineerd worden (met een uitgesproken voorkeur voor de Berlusconi-coalitie).

De president van Mediaset, Fedele Confalonieri (persoonlijke vriend van Silvio Berlusconi en door hem aangesteld) verklaarde: “Het woord regime bevalt me helemaal niet, maar dit lijken de generale repetities omdat hier besloten is een embargo in te stellen tegen een informatie-orgaanwaarbij men stelde ‘er is de pest daar’. Hier wordt een lelijke bladzijde geschreven in de geschiedenis van de pers. Het feit dat de eerste zender van het land geen mogelijkheid had om de twee kandidaat-premiers te ontvangen, is voor mij onwaardig,” aldus Confalonieri die tegen de Rai eveneens verklaarde dat dit een ‘aanslag is op de vrijheid van informatie’

Silvio Berlusconi heeft eveneens gereageerd op het voorval. “We reageren op tegenover links die de belastingen wil verhogen en anti-liberaal is en ons het zwijgen wil opleggen. Er is een stofje opgewaaid om mij niet op televisie te laten komen. Zij zijn altijd op televisie,” aldus Berlusconi die hier aan toevoegde: “Zijn dit de bewijzen voor wat er kan gebeuren als links aan de macht komt?”

Romano Prodi reageerde: “We moeten veel geduld hebben, want het zullen de kiezers zijn om een oordeel te geven op de gedragingen van Berlusconi die altijd de regels voor zichzelf wil bepalen, die anders zijn voor anderen.”

All Music krijgt ook nationaal DVB-T netwerk

De muziekzender All Music van de uitgeversgroep L’Espresso heeft een nationale DVB-T licentie verkregen. Volgens een verklaring van L’Espresso betekent dit vanaf het uitfaseren van de analoge zenders (officieel in Italië gepland voor eind 2008) deze vijf nationale zender via de digitale ether kan uitzenden. L’Espresso ziet hiertoe mogelijkheden om meer multimediaal te opereren via digitale ethertelevisie met haar bestaande merken. Naast All Music is l’Espresso eigenaar van het grote radiostation Radio Deejay, de satellietzender Deejay TV, het radiostation Radio Capital, het radiostation M2o, de krant Repubblica, het weekblad l’Espresso, 15 regionale kranten, het internetbedrijf Kataweb, het reclamebedrijf Manzoni&C. en andere uitgaves.

Pipo Baudo: “Als idioten naar de stembus!”; Kataweb begint actie

Pipo Baudo, een van de langstpresenterende bekende gezichten van Rai Uno, heeft verklaard dat Italianen als idioten naar de stembus kunnen gaan. Baudo reageert op de stelling van de premier Silvio Berlusconi. Die stelde: “Ik heb te veel waardering voor de intelligentie van Italianen om te denken dat er zoveel idioten zijn die kunnen stemmen tegen hun eigen interesses”. Luca Bizzarri en Paolo Kessisoglu van het Italia1/Mediaset programma La Iene verklaarden op Rai Radio 2 al te weten dat er vele idioten bestaan “maar dat we er nog aan herinnerd worden…?”. Als reactie op de uitlating van de Italiaanse premier zijn er spontane tegenacties van start gegaan met o.a. stikkers met de boodschap: “idioot? nee trots!”. Kataweb, het internetbedrijf van gruppo l’Espresso is daarop ingesprongen en heeft een actie gestart om de premier excuses te laten maken en speelt creatief en speels om met internetbuttons met dezelfde tekst als de sticker.

Berlusconi beschuldigt rechters van smaad

“Smaad door onwaardige rechters” die “burgers willen overtuigen om op een ander te stemmen tijdens de verkiezingscampagnes om de meerderheid in het parlement te verkrijgen en samen te werken met de regering”. Zo oordeelt Silvio Berlusconi, premier van Italië over Milanese rechters die onderzoek doen naar de rol van de Britse advocaat David Mills en Mediaset/Fininvest omtrent het omzeilen van belastingen omtrent film- en televisierechten. Mills zou daartoe 600.000 Amerikaanse Dollar van Fininvest, de holding van Silvio Berlusconi hebben verkregen.

Daags na de uitspraak omtrent centrumlinkse kiezers die hij idioten noemde, komt Berlusconi daarop terug: “Ik heb linkse kiezers geen ‘idioten’ willen noemen, die geef je geen bijvoeglijk naamwoord die ze goed omschrijft. Ik heb ze geen ander dankwoord willen geven anders dan een positieve. Idioten ijn diegenen die aan mijn kant staan, maar niet hun interesses nastreven,” aldus de Italiaanse premier tegenover de Corriere della Sera.

Rai Uno terug in analoog aanbod bij Coditel

De eerste publieke zender van de Rai, Rai Uno is per afgelopen dinsdag teruggekeerd in het analoge standaardaanbod van de Belgische kabelaar Coditel. De Rai stelde eerder middels een persverklaring dat Coditel zich niet aan de afspraken had gehouden omtrent het aanbieden van haar zender in het meest breed verspreidde pakket. Met de terugkeer kunnen alle Brusselse kabelkijkers van Coditel nog een aantal verkiezingsprogramma’s alsmede de uitslagenprogramma’s van Rai Uno komende maandag bekekijken. Coditel bedient 140.000 huishoudens.

Berlusconi’s op Rete 4: programmering ad personam?

Afgelopen heeft de premier van Italië ter afsluiting van zijn verkiezingscampagne een dubbel optreden gehad. Op Rai Uno was Silvio Berlusconi als Forza Italia-man te zien bij ‘Conferenza Stampa’, een speciaal programma waarin alle partijen aandacht verkregen de afgelopen periode. Op Rete 4, een zender van Mediaset, waar Berlusconi’s Fininvest de grootste aandeelhouder is, was de premier te zien in het programma l’Atipaticò tot veler verbazing.

Dit ontlokte felle reacties van centrumlinkse partijen. “Nooit zoals nu is het dat de premier elke regel overtreedt met het maken van grappen op Rete 4 nadat hij half Italië had beledigd vanuit een plein in Napoli. Nooit is het zo duidelijk geweest dat de stem nu nodig is om de pagina om te slaan en Italië terug in Europa te brengen,” zo reageerde Massimo D’Alema, president van de sociaaldemocratische partij DS in Repubblica. De Ulivo, waarin de meeste centrumlinkse partijen zijn verenigd, reageerde: “Ondanks het appel van de communicatietoezichthouder AGCOM omtrent par condicio relegs op televisie en in het bijzonder de plicht tot het laten horen van de andere kant, is ook in de laatste uren van de verkiezingscampagne een duidelijke overtreding van de wetten geweest,” waarop Ulivo vervolgt met “Het is een zoveelse daad van media-arrogantie, in strijd met de regels die aantoont hoe nog eens het thema belangenverstrengeling zich ontwikkelt in een echte democratische noodsituatie. Hij die het heeft over in de maling nemen is de eerste die de wetten bedriegt, waarmee de normale verkiezingsprocedures worden gewijzigd. Van zo een persoon kan men van alles verwachten,” aldus Ulivo in de Corriere della Sera.

Mediaset reageerde ook in Repubblica. De uitzending was volgens Mauro Crippa, lid van de Raad van Bestuur van Mediaset en directeur communicatie, in ‘perfecte par condicio’. “De protesten van elementen van de Unione missen elk doel en getuigen van een bepaalde obsessie om anti-Mediaset te zijn, wat in de mode lijkt de afgelopen dagen”, aldus Crippa.. Crppa wijst er op dat ook een uitzending van L’Atipaticò is geweest met Boselli van de partij ‘Rosa nel Pugno’.

DS reageerde nog met de mededeling dat het vreemd is dat het programma op Rete 4 oorspronkelijk om 23:30 uur stond ingeprogrammeerd, maar naar 21:00 uur is verplaatst waarin hij de bekende ‘leugens zonder tegenspraak’ ten toon spreidde en geinterviewd werd door de directeur van de krant van zijn broer. Na de wetten ‘ad personam’ zijn we nu aangekomen bij de ‘programmering ad personam” Mediaset ontkende de ‘mediablitz’ en elke suggestie hieromtrent.

De toezichthouder AGCOM deelde mee dat het de uitzendingen zal beoordelen op haar merites.

Verkiezingscampagne beëindigd

De Italiaanse verkiezingscampagne is om middernacht beëindigd. Zondag van 08:00 tot 22:00 uur en maandag van 07:00 tot 15:00 uur kunnen Italianen in Italië stemmen. De verkiezingen voor Italianen in het buitenland zijn afgelopen donderdag afgesloten. Verkiezingscampagnes zijn t/m de sluiting van de stembussen verboden. Vanaf maandag 15 uur zullen exitpolls bekend geraken op nagenoeg alle Italiaanse belangrijke zenders: Rai Uno, Rai Due, Rai Tre, Rete 4, Canale 5, Italia 1, La 7 en Sky TG24 die overigens hun uitzendingen tot diep in de maandag op dinsdagnacht aan de uitslagen zullen wijten.