D66’ers Medy van der Laan en Laurens Jan Brinkhorst hebben in hun voormalige functie van resp. staatssecretaris en minister een bindend convenant gesloten met de Nederlandse Omroep Stichting (middels Raad van Bestuur-lid Cees Vis) voor de omschakeling van analoge naar digitale ethertelevisie. Dit blijkt uit een pas afgelopen week in de staatsscourant gepubliceerd stuk dat op 20 juni volwaardig is ondertekend. DutchMedia werd door betrokkenen gewezen op het bestaan van het convenant.

In het convenant hebben de NOS en de ministeries de feitelijke uitschakeling van analoge naar digitale ethertelevisie afgesproken en vastgelegd. Ook wordt de intrekking van de analoge ethertelevisielicenties van de NOS en de regionale publieke omroepen formeel aangekondigd. Officieel staat nu vast dat in de nacht van 29 op 30 oktober ‘direct na het einde van de reguliere uitzendingen en uiterlijk voor 06:00 uur’ de analoge uitschakeling van ethertlevisiezenders zal geschieden en direct DVB-T uitzendingen beschikbaar behoren te zijn. Het bereik van DVB-T moet minimaal met dakantennevariant gelijk zijn aan de huidige analoge etheruitzendingen. De eis voor binnenhuisantenne-ontvangst (Portable B) wordt nog ‘nader bepaald’, maar zal maximaal 70 % zijn. Het convenant spreekt niet over KPN en het feitelijk gecodeerd uitzenden van de publieke zenders. Wel spreekt het convenant uit dat als overweging daarvan de Tweede Kamer te kenne heeft gegeven een ‘groot belang te hechten aan de digitalisering van de televisieomroep via de ether en aan de verbetering van de concurrentie met andere distributie-infrastructuren’.

Het convenant is een opmerkelijk feit, aangezien de Tweede Kamer thans twee moties ter stemming heeft staan die de regering oproept feitelijke omschakeling op te schorten en te zoeken naar een beter alternatief (motie Van Dam, 15-30402) waarbij de kamer uitspreektdat het niet acceptabel is analoog uit te schakelen zolang geen ongecodeerd alternatief beschikbaar is. Medy van der Laan heeft de Tweede Kamer nooit in openbaarheid het convenant toegestuurd, ondanks dat de een substantieel deel van de Tweede Kamer medio juni – ruimschoots nadat Van der Laan had getekend – aangaf problemen te hebben met de omschakeling. Ook toen dat duidelijk was, was dat blijkens de handtekening van de opgestapte D66-minister van Ecomische Zaken blijkbaar geen reden om te wachten met het zetten van zijn handtekening die hij op 20 juni jl. plaatste; ruim een week later stape Brinkhorst op. Het convenant is ruim drie weken niet geopenbaard, ondanks dat in het convenant is opgenomen dat dit ‘binnen een week’ na ondertekening dient te geschieden in de Staatscourant. Dit laatste geschiedde pas op 14 juli jl. (afgelopen vrijdag).

De regionale publieke omroepen hebben pas begin deze week het convenant toegezonden gekregen en daar kennis van kunnen nemen. Gerard Schuiteman, directeur van de koepelorganisatie ROOS zegt het te betreuren niet betrokken te zijn. Ook de regionale publieke omroepen zelf waren niet betrokken bij het convenant. “Het gaat ons om goede bedekking. We zouden graag betrokken worden bij de zenderplannen. De ministers moeten niet het geheel juridisch dichttimmeren. We vinden dat de minister ook een verantwoordelijkheid heeft voor de regionale publieke omroep,” aldus Schuiteman.

Het is onduidelijk of de Tweede Kamer de juridisch ‘bindende’ overeenkomst nog kan blokkeren. Volgens het convenant kan dit feitelijk als internationale overeenkomsten zich verzetten tegen het convenant of bij overmacht. In politieke zin is het zeer gevoelig als ministers weten dat er gevoeligheden aan de kant van de Tweede Kamer liggen om dan een bindende afspraak daarover te maken. Brinkhorst en Van der Laan kunnen hierover zelf niet meer worden aangesproken aangezien ze zijn opgestapt. De CDA-bewindslieden Minister Joop Wijn en minister Maria van der Hoeven zijn nu verantwoordelijk voor deze dossiers.