Minister Ronald Plasterk (PvdA) is van mening dat de Nederlandse uitzendingen van Radio Nederland Wereldomroep (RNW) minder belangrijk zijn geworden. Dit stelde Plasterk afgelopen donderdag in het mediadebat in de Tweede Kamer in reactie op stellingnames van de Partij voor de Vrijheid (PVV). Plasterk stelde dat “Nederlanders in het buitenland via internetcafé’s en zo ook op de hoogte kunnen zijn van wat er in het vaderland speelt’ en wees de PVV op de tweede en derde rol van RNW, zijnde het geven van een beeld van Nederland in het buitenland en het bijdragen aan het geven van informatie over de wereld in niet-democratische gebieden. De PVV wil RNW opheffen en heeft daartoe (opnieuw) een motie tot opheffing ingediend; volgens de media-minister heeft de Tweede Kamer in 2006 bij de evaluatie geen aanleiding gezien om daarop in te grijpen. In reactie op de opmerking van PVV’er Martin Bosma dat de Nederlandse uitzendingen gestaakt kunnen worden en vervangen kan worden door Radio 1, stelde Plasterk dat er ‘nog steeds bij Nederlanders die woonachtig zijn in het buitenland wel geluisterd wordt’ en geconstateerd is dat er ook bereik is, maar de minister erkende daarbij dat het ‘accent’ minder is geworden. Plasterk nodigde de Tweede Kamer uit om terug te komen bij de volgende evaluatie van RNW en ‘niet zomaar de Wereldomroep uit het water te schieten’.
Jan Hoek, algemeen directeur van RNW zegt in een reactie desgevraagd ‘dat wat de minister zegt klopt, veel Nederlanders in het buitenland hebben via internet toegang tot Nederlandse media. En daardoor heeft RNW ook de laatste jaren haar Nederlandstalige activiteiten daarop aangepast.’
Zo gaat RNW met ingang van het nieuwe uitzendseizoen (per 28 maart) haar Werelduitzendingen van één uur halveren tot een half uur.
Voor het Nederlandstalige nieuws heeft RNW getracht met de NOS tot samenwerking te komen. Dit in navolging van de sportredacties die bij Langs de Lijn is geintegreerd. Voor het onderbrengen van de nieuwsredactie bij NOS Journaal (radio) blijkt dit lastig te realiseren, aangezien de NOS daar niet zo veel in ziet. De bedoeling van RNW is om met een gezamenlijke redactie het RNW-actualiteitenprogramma te gaan produceren. De NOS stelde in reactie dat dit niet aan de orde is. Jan Hoek bevestigt dat de NOS ‘daar niet zoveel behoefte’ aan heeft.
De algemeen directeur stelt verder dat er deze een noodzaak blijft zien bestaan voor de Nederlandstalige uitzendingen. Die functie is volgens Hoek anders dan de binnenlandse uitzendingen/ Dit komt door het het specifieke karakter, service en het uberhaupt kunnen informeren van Nederlanders buiten Nederland. De RNW-directeur erkent dat de media en doelgroepen verschuiven, maar dat RNW de content daarvan wil blijven verzorgen. Voor RNW reden om andere produkten te gaan maken, waaronder haar bijdrage aan BVN-TV, haar internetsites en de Wereldkrant die via internet wordt verspreid. Ook is RNW programma’s gaan maken voor doelgroepen als militairen (Uruzgan FM), zeevarenden (“Op Zee”) en wegtransporteurs/truckers (“Onderweg”). Volgens Hoek is het totaalbereik met al deze media vergroot voor RNW, maar is met het verschuiven van het accent binnen RNW de personele bezetting van de Nederlandstalige afdeling met de helft afgenomen.
“Desalniettemin, is sommige gebieden en gevallen is Kortgeolf nog steeds het enige medium om mensen te bereiken. Bijvoorbeeld van een ontvoerde Nederlandse VN-medewerker die ons, na zijn vrijlating, heeft laten weten dat RWN zijn ‘lifeline’ was. Het is te vergelijken met de in de Palestijnse gebieden ontvoerde BBC-journalist.
Hoek stelt dat het gegeven dat de evaluatie van RNW destijds geen aanleiding gaf om de RNW-missie te wijzigen, aldus goed was opgezet. Hoek hoopt dat de nieuwe evaluatie net zo goed zal zijn. De motie van de PVV die dinsdag zal worden gestemd voor het opdoeken van RNW heeft uiteraard niet de steun van RNW.